Kronika Wydarzeń Bieżących

Lewa strona sali wykładowej. O instytucjonalizacji getta ławkowego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie - ogłowszenie

Na stronie od 2023-12-18

23/01/2024 r.

Lewa strona sali wykładowej. O instytucjonalizacji getta ławkowego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie

Prezentacja badań nad procesem instytucjonalizacji getta ławkowego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Getto ławkowe jest to bowiem potoczna nazwa usankcjonowanej zapisami prawnymi praktyki i polityki etnoreligijnej segregacji studentów i studentek w ramach uczelni. 26 listopada 1937 roku rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, ksiądz profesor Aleksander Wójcicki, wydał „zarządzenie porządkowe” zwyczajowo nazywane gettem ławkowym. Zarządzenie to, było równoznaczne z wyznaczeniem osobnych miejsc studentkom i studentom Żydom.

Zachodnia strona Tłomackiego na fotografii z około 1910 r. (Muzeum Warszawy)

Na stronie od 2023-12-18

19/12/2023 r.

Odrębność enklawy i śródmiejska integracja

Jurydyka Tłomackie była jednym z wielu podwarszawskich osiedli, które na podstawie uchwał Sejmu Czteroletniego zostały w 1792 r. włączone w obręb Warszawy, co rozpoczęło ich integrację z rozwijającym się miastem. W XIX w. Tłomackie stało się miejscem położonym w centrum stolicy, jednakże za sprawą swego rozplanowania, zwartej zabudowy oddzielającej centralny plac od otoczenia, zachowało wiele ze swego pierwotnego charakteru. Niemniej zmiany zachodzące w rozwijającej się Warszawie kształtowały nowe oblicze Tłomackiego, które stało się jednym z komponentów wielkomiejskiego organizmu, szczególnie ważnym dla współtworzącej go społeczności żydowskiej.

Były obóz Birkenau

Na stronie od 2023-12-17

16/12/2023 r.

List po spotkaniu w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu

Spotkaliśmy się w Oświęcimiu w Centrum Dialogu i Modlitwy jako ludzie od lat zaangażowani w dialog chrześcijańsko-żydowski. Przeszliśmy w milczeniu przez teren byłego obozu Birkenau, pamiętając tragedię narodu żydowskiego podczas II wojny światowej. Modliliśmy się… Jest to nasz sposób wyrażenia bliskości z tymi, których obecna tragedia dotyka bezpośrednio.

Macewy wykopane w Tyczynie (Katarzyna Oleszek)

Na stronie od 2023-12-17

17/12/2023 r.

"Nagrobek Sary, córki Icchaka"

40 macew służyło jako schody do kamienicy. Wciąż można odczytać informacje o zmarłych

Ks. Tomáš Halík w redakcji „Więzi” 20 kwietnia 2023 r. Fot. Bartosz Bartosik

Na stronie od 2023-12-15

15/12/2023 r.

Ks. Halík: Linia podziału od dawna nie przebiega między wierzącymi a niewierzącymi

Zdaniem laureata Nagrody Templetona, choć spada liczba osób, które w pełni utożsamiają się z konkretną tradycją religijną, nie oznacza to jeszcze spadku zainteresowania duchowością: – Rośnie liczba osób, które są jednocześnie wierzące, jak i niewierzące. Coraz więcej ludzi cechuje się swego rodzaju prezaufaniem, tym ontologiczno-psychologicznym fundamentem wiary, które łączy się z myśleniem krytycznym i sceptycyzmem.

FOT. ZBIORY INSTYTUTU SZTUKI PAN / PHOT. COLLECTIONS OF THE INSTITUTE OF ART OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENCES

Na stronie od 2023-12-14

29/02/2024 r.

Międzynarodowa konferencja "Od sztetla do pożydowskiego miasteczka" – zgłoszenia referatów

Celem konferencji jest przyjrzenie się procesowi, w którym sztetle, jak np. Opatów, stały się pożydowskimi miasteczkami i jak ich żydowskie społeczności są pamiętane przez tych, którzy żyli tam kiedyś i dzisiaj.
Podczas gdy historyczny sztetl był obiektem pogłębionych analiz naukowych, pożydowskie miasteczko, jako zjawisko historyczne i ewoluujące sporne miejsca pamięci, przyciągnęło znacznie mniej uwagi ze strony badaczy. Wiele miasteczek, zamieszkanych przez wieki przez żydowskie społeczności, które wytworzyły tam wyjątkową kulturę, po Zagładzie stały się miejscami bez Żydów. Chcemy przyjrzeć się temu procesowi transformacji sztetli w przestrzeń pożydowską.

Zgaszona chanukija

Na stronie od 2023-12-14

13/12/2023 r.

Zgaszona chanukija i krzyż na śmietniku

Wczorajszy wyczyn Grzegorza Brauna to coś więcej niż farsa i skandal. To otwarta próba unieważnienia całej wizji dziejów (nie tylko polskich), jaką opowiadamy sobie od setek lat.
Francuski filozof Jean Chevalier napisał w słynnym „Słowniku symboli”: „Żyjemy w świecie symboli, a świat symboli żyje w nas”. Wczorajszy czyn Grzegorza Brauna – zgaszenie przy użyciu gaśnicy chanukowego świecznika w Sejmie – może wydawać się tragikomiczną farsą, czynem z kategorii tych, które wzbudzają uczucie żenady i politowania. Jednocześnie jednak gest ten dotknął czegoś ważnego u podszewki naszego politycznego ładu: zrozumienia (lub jego radykalnego braku) dla obecności i znaczenia wielkich symboli w przestrzeni fundującej nasze wspólnotowe życie.

Żydowski Instytut Historyczny

Na stronie od 2023-12-13

13/12/2023 r.

Oświadczenie ws. antysemickiego zachowania posła Grzegorza Brauna

12 grudnia 2023 roku poseł Grzegorz Braun z Konfederacji w czasie debaty nad powołaniem nowego polskiego rządu zaatakował symbol radosnego żydowskiego święta – Chanuki. Ten haniebny atak nie jest pierwszym incydentem z udziałem tego polityka, który nie ukrywa antysemickich poglądów. Nie przeszkodziły mu one jednak w uzyskaniu mandatu w wolnych i demokratycznych wyborach.

Polska Rada Chrześcijan i Żydów - logo

Na stronie od 2023-12-12

12/12/2023 r.

Oświadczenie Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów w sprawie antysemickiego ataku w polskim Sejmie 12. grudnia 2023

Jako chrześcijańscy członkowie Rady odczuwamy wstyd, że chanukowe świętowanie naszych żydowskich sióstr i braci zostało zaburzone w tym roku w tak karygodny sposób. Jednocześnie przekazujemy im wyrazy solidarności i wsparcia. Jako Rada doceniamy także liczne głosy jednoznacznie potępiające ten akt agresji, jakie pojawiają się w debacie publicznej.

Statement of the Polish Council of Christians and Jews on the antisemitic attack in the Polish Sejm 12 December 2023

Grzegorz Braun na tle zgaszonej przez siebie menory w Sejmie RP 12 grudnia 2023 r. Fot. Patryk Michalski/Twitter. Jakość zdjęcia została poprawiona AI Photo Enhancer

Na stronie od 2023-12-12

12/12/2023 r.

Braun gaśnicą zgasił w Sejmie świecznik chanukowy. Nie może być dla tego obrony

Tomasz Terlikowski: Ten, kto odrzuca judaizm i żydowską kulturę, w istocie odrzuca Jezusa, a kto robi to po Holokauście, wpisuje się w paradygmat Hitlera.
Poseł Grzegorz Braun zgasił dziś gaśnicą świecznik chanukowy w Sejmie. To niebywały skandal. Trzeba powiedzieć zupełnie jasno, że nie ma to nic wspólnego z chrześcijaństwem, z religią i religijnością, ani z konserwatyzmem. To obrzydliwy akt antysemityzmu i antyjudaizmu Brauna.

Narodzenie Chrystusa, Andriej Rublow, ikona XV w.

Na stronie od 2023-12-12

27/12/2023 r.

U chrześcijan Święta Bożego Narodzenia. U większości od 25. grudnia, u części 13 dni później, a u Żydów Chanuka (wieczór 7. do wieczora 15. grudnia)

Chrześcijanie świętujący Boże Narodzenie i Żydzi obchodzący od 7. do 15. grudnia wieczorem Chanukę składają sobie wzajemnie życzenia świąteczne. Robimy to również my uczestnicy dialogu chrześcijańsko-żydowskiego należący do Polskiej i Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów.

Jezus narodzony w Betlejemskiej Grocie zmienia całe nasze myślenie.
W Kościele rzymsko-katolickim od 17. grudnia w liturgii bezpośrednie przygotowania do Bożego Narodzenia

Tajemnica Wcielenia - fragmenty książki "Credo" będącej międzywyznaniowym komentarzem do Nicejsko-konstantynopolitańskiego wyznania wiary (ks. Wacław Hryniewicz, Karol Karski, ks. Henryk Paprocki. Źródło: OPOKA)