Pamięć (kronika)

Wiktoria i Józef Ulmowie, Markowa 1936. Fot. Zbiory cyfrowe

25/03/2025

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów

Data wybrana na dzień pamięci nawiązuje do tragicznej historii Józefa i Wiktorii Ulmów, ich dzieci (ośmioletniej Stanisławy, sześcioletniej Barbary, pięcioletniego Władysława, czteroletniego Franciszka, trzyletniego Antoniego i półtorarocznej Marii) oraz Żydów, którzy przez dwa lata ukrywali się na poddaszu domu Ulmów w Markowej. Byli to Saul Goldman, jego czterej synowie (Baruch, Mechem, Joachim i Mojżesz; nazywano ich Szallami), wnuczka Chaima Goldmana – Lea (Layca) Didner z d. Goldman, jej córka Reszla oraz Genia (Gołda) Grünfeld z d. Goldman.

ipjs - logo

25/03/2025

IPJS: Captains of Industry: Assimilated Jewry and the Idea of National Development (1882-1922) in the Kingdom of Poland

This presentation tells the story of Polonized Jewish families living in industrialized cities of Russian Poland and their experience of the shift from an empire to a nation-state. By tracing the history of two Polish-Jewish economists, MIchał Kalecki and Ludwik Landau, the speaker will seek to explain connections between Jewish acculturation and its culture of holistic thinking about society and economy that trumped integral nationalism.

Akcja Żonkile

23/03/2025

Akcja Żonkile 2025: program obchodów

19 kwietnia zachęcamy do przypięcia żonkili na znak, że #ŁączyNasPamięć o walczących i tysiącach cywilów ukrywających się w ruinach getta, a także udziału do w organizowanych przez nas wydarzeniach.
W 82. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim program towarzyszący akcji Żonkile poświęcamy odwadze i jej różnym obliczom – tej codziennej o utrzymanie się przy życiu, jaki i tej podejmowanej w walce, nawet wobec braku perspektyw na ocalenie.

Shoah: Pokaz specjalny

21/03/2025

Shoah: Pokaz specjalny

2025 rok to 80. rocznica wyzwolenia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau i zakończenia II wojny światowej, podczas której Niemcy dokonali eksterminacji sześciu milionów europejskich Żydów. Pamiętając o tym, twórcy Timeless Film Festival Warsaw postanowili przypomnieć trudno dostępny i rzadko pokazywany film francuskiego reżysera Claude’a Lanzmanna Shoah, którego premiera odbyła się w Paryżu 30 kwietnia 1985 roku, dokładnie 40 lat temu. Dla wielu Shoah jest jednym z najważniejszych dzieł filmowych XX wieku. Lanzmann skończyłby w tym roku 100 lat.

Konferencja naukowa „83. rocznica Akcji Reihardt na Lubelszczyźnie. Zagłada i Pamięć”

18/03/2025

Konferencja naukowa „83. rocznica Akcji Reihardt na Lubelszczyźnie. Zagłada i Pamięć”

W poniedziałek 17.03.2025 r. uczniowie z klas 4c, 4e i 5c uczestniczyli w obchodach 83. rocznicy „Akcji Reinhardt”, która oznaczała eksterminację ludności żydowskiej w Generalnym Gubernatorstwie, w ramach tzw. „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej w Europie”.
Organizatorem uroczystości, które odbyły się w Filharmonii Lubelskiej był Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego pod patronatem marszałka województwa pana Jarosława Stawiarskiego.

Marsz pomięci z okazji 82.rocznicy likwidacji getta krakowskiwego

06/03/2025

Marsz pomięci z okazji 82. rocznicy likwidacji getta krakowskiwego

3 marca 1941 roku w krakowskiej dzielnicy Podgórze Niemcy utworzyli getto żydowskie, do którego przesiedlono ponad 16 tysięcy żydowskich obywateli Krakowa. Pod koniec roku zamknięto w getcie kolejnych kilka tysięcy Żydów z okolicznych miast i miasteczek. W ciągu roku 1942 zorganizowano w getcie kilka akcji wysiedleńczych, podczas których większość mieszkańców getta wywieziona została głównie do obozu zagłady w Bełżcu, ale ostateczna akcja likwidacyjna getta rozpoczęła się 13 i 14 marca 1943 roku.
9 marca 2025. plac Bohaterów Getta, 30-547 Kraków, Polska

"1945. Nie koniec, nie początek"

06/03/2025

"1945. Nie koniec, nie początek"

W 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej zaprezentujemy wystawę o ludziach, którzy na zgliszczach starego świata próbowali zbudować swoje życie na nowo. Pozbawieni niemal wszystkiego – bliskich, społeczności, domu, stawali przed dramatycznym wyborem: zostać czy wyjechać? Było ich już niewielu – dziewięćdziesiąt procent polskich Żydów i Żydówek zginęło w Zagładzie. Na wystawie "1945. Nie koniec, nie początek" zobaczymy powojenną rzeczywistość oczami tych, którzy ocaleli.<./p>

Miejsce urodzenia jako uwikłanie. Projekty tożsamościowe w polskiej i żydowskiej literaturze

01/03/2025

Miejsce urodzenia jako uwikłanie. Projekty tożsamościowe w polskiej i żydowskiej literaturze

Tytułowa kategoria służy równoległej analizie literackich zapisów żydowskiego i chłopskiego doświadczenia przemieszczenia w powojennej Polsce, dla których wspólny jest gest rewidowania znaczeń miejsca urodzenia, pochodzenia i zadomowienia. Pozwalają one prześledzić różne warianty scenariuszy tożsamościowych, które diagnozują „poruszoną” kondycję polskiego społeczeństwa po Zagładzie i wojnie, a w szerszym ujęciu – egzemplifikują nowoczesny dylemat nie-zakorzenienia.

Miesięcznik "Memoria" Nr 89 (02/2025)

28/02/2025

Miesięcznik "Memoria" Nr 89 (02/2025)

"Pamięć o Szoa, obozach koncentracyjnych, ośrodkach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii z czasów II wojny światowej kształtowana jest na całym świecie w wielu miejscach i przez wiele osób. Miesięcznik "Memoria" ma być miejscem, gdzie będziemy pisać i opowiadać o naszych wspólnych wysiłkach. O misji zachowania pamięci."
Paweł Sawicki Redaktor Naczelny Miesięcznika "Memoria", Muzeum Auschwitz.

Zeew Szewach, pochodzący z Białegostoku,

28/02/2025

Konferencja "Nie koniec, nie początek. Odbudowa życia żydowskiego w Polsce i Europie Środkowej po drugiej wojnie światowej"

Na konferencji chcemy przyjrzeć się fenomenowi odrodzonego życia żydowskiego w Polsce, porównując podobne i odmienne zjawiska w innych krajach regionu w latach 1945–1955. Na szczególną uwagę zasługuje sytuacja społeczności żydowskich w krajach, które stały się częścią bloku sowieckiego, a także w Niemczech, gdzie w obozach dla dipisów również rozwijało się społeczne i polityczne życie żydowskie.