Jan Pawel II i dialog chrześcijańsko-żydowski
20. rocznica śmierci św. Jana Pawła II
02/04/2025 | Na stronie od 02/04/2025

Jan Paweł II modli się przed Ścianą Płaczu w Jerozolimie, 26 marca 2000 r. REUTERS / FORUM
Jan Paweł II
Modlitwa w intencji narodu żydowskiego
Boże Abrahama, Boże Proroków, Boże Jezusa Chrystusa W Tobie zawarte jest wszystko, Do Ciebie zmierza wszystko, Ty jesteś kresem wszystkiego.
Wysłuchaj naszych modlitw, jakie zanosimy za naród żydowski, który - ze względu na swoich przodków - jest Tobie nadal bardzo drogi.
Wzbudzaj w nim nieustanne coraz żywsze pragnienie zgłębienia Twojej prawdy i Twojej miłości.
Wspomagaj go, by zabiegając o pokój i sprawiedliwość mógł objawiać światu moc Twego błogosławieństwa.
Wspieraj go, aby doznawał szacunku i miłości ze strony tych, którzy jeszcze nie rozumieją wielkości doznanych przez niego cierpień, oraz tych, którzy solidarnie, w poczuciu wzajemnej troski, wspólnie odczuwają ból zadanych mu ran.
Pamiętaj o nowych pokoleniach, o młodzieży i dzieciach, aby niezmiennie wierne Tobie trwały w tym, co stanowi szczególną tajemnicę ich powołania.
Umocnij wszystkie pokolenia, aby dzięki ich świadectwu ludzkość pojęła, że Twój zbawczy zamiar rozciąga się na całą ludzkość i że Ty, Boże, jesteś dla wszystkich narodów początkiem, i ostatecznym celem.
Amen
--------------------------------------------------------------------------------
Modlitwa ta została napisana na prośbę p. Stevena Goldsteina, syna krakowskich Żydów. Sfinansował on też druk miliona obrazków zawierających tę modlitwę wraz z fotografią ze spotkania Jana Pawła II z rabinem Elio Toaffem w synagodze rzymskiej. Nakład został rozpowszechniony przed Dniem Judaizmu w 2001 roku.
Zapewne nie wszystko w dialogu chrześcijańsko-żydowskim, a zwłaszcza w takim dialogu w Polsce, zaczęło się 13 kwietnia 1986 roku...
Wtedy papież Jan Paweł II odwiedził rzymską synagogę i modlił się tam w obecnosci rabina Rzymu. Ale modlitewne spotkanie polskich chrześcijan i Żydów – Radość Tory Chrześcijan i Żydów, które było inspiracją dla wielu takich spotkań w Polsce, ba! śmiem twierdzić, że także dla spotkań w oficjalnym Dniu Judaizmu - ma swoje korzenie w tamtym właśnie dniu. To, co się wtedy zdarzyło, dało początek marzeniom – zrealizowanym szybciej, niż mogliśmy przypuszczać. Choć papież nie mówił wtedy, że „żadna religia nie jest samotną wyspą” , to Jego przesłanie było oczywiste. Wciąż pamiętam tamten dzień: nasze gazety z tamtego czasu były albo podziurawione kwadratowymi nawiasami znaczącymi ingerencje cenzury, albo naszpikowane propagandą i nieprawdą. Ale tej wiadomości z 13 kwietnia nie było jak zafałszować: Jan Paweł II składa wizytę w rzymskiej synagodze. Wielki Rabin Rzymu Elio Toaff i papież Jan Paweł II we wspólnej modlitwie! Niewyobrażalne rzeczy!... /Barbara Sułek Kowalska/
Z wypowiedzi Kościoła o stosunkach z Żydami i religią żydowską
"Kościół katolicki o swoich żydowskich korzeniach", publikacja Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, rozdział 8.
- Przemówienie Jana Pawła II w Synagodze Większej (Rzym, 13 kwietnia 1986)
- List pasterski Episkopatu Polski z okazji 25 rocznicy ogłoszenia soborowej deklaracji "Nostra aetate"
- Z przemówienia Jana Pawła II do przedstawicieli społeczności żydowskiej podczas pielgrzymki apostolskiej do Francji Strasburg, 9 października 1988
- Przemówienie Jana Pawła II do uczestników sympozjum "Korzenie antyjudaizmu w środowisku chrześcijańskim"
Z kalendarium
- ABP KAZIMIERZ NYCZ - Jan Paweł II wobec Żydów i judaizmu - perspektywa chrześcijańska (11/07/2007).
W postawie i nauczaniu Jana Pawła II znalazły wyraz trzy najważniejsze aspekty stojące u podstaw głębokiej reorientacji Kościoła katolickiego wobec Żydów i judaizmu:
- wzgląd na zagładę Żydów europejskich znaną jako Holokaust lub Szoah;
- utworzenie państwa Izrael;
- nowa samoświadomość Kościoła, która stanowi rezultat refleksji teologicznej podczas Vaticanum II.
- Od Synagogi Wadowickiej do Synagogi Rzymskiej
Laudacja ku czci Doktora Inżyniera Jerzego Klugera z okazji przyznania mu Tytułu Człowiek Pojednania 2003 - wygłosił ks. Michał Czajkowski współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów/
- Homilia Jana Pawła II wygłoszona w Auschwitz-Birkenau – czytana 25 lat później
Manfred Deselaers
Ważna i aktualna do dziś homilia Jana Pawła II miała swoją prehistorię w osobistej biografii Papieża, która nadała jego słowom szczególną wagę. Pierwsza pielgrzymka polskiego Papieża do Ojczyzny, w tym do Oświęcimia (w 1979 roku), odbywała się w określonym kontekście politycznym i społecznym, który dzięki tej wizycie bardzo się zmienił.
W późniejszych latach nauczanie Jana Pawła II na temat Auschwitz rozwijało się pod wpływem dalszych wydarzeń, głównie w kontekście dialogu chrześcijańsko-żydowskiego.
W kolejnych rozważaniach będziemy uświadamiać sobie te różne konteksty, mające wpływ na sposób, w jaki rozumiemy dzisiaj, ponad 25 lat później, kazanie wygłoszone w Auschwitz-Birkenau w roku 1979. - Stanisław kardynał Dziwisz – Więzi Jana Pawła II z Żydami 14/01/2015
- 100. rocznica urodzin Karola Wojtyły Częścią nauczania Jana Pawła II o wielkich religiach jest nauczanie szacunku dla judaizmu.
18/05/2020
– Także w przyszłości Jan Paweł II będzie postrzegany jako wielka postać dialogu międzyreligijnego – ocenia w rozmowie z KAI prof. Stanisław Krajewski. Wyraża nadzieję, że to przesłanie papieża Wojtyły “zostanie naprawdę przyjęte”. Współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów ze strony żydowskiej zauważa, że częścią nauczania Jana Pawła II o wielkich religiach jest nauczanie szacunku dla judaizmu. 18 maja przypada 100. rocznica urodzin Karola Wojtyły....
- Oświadczenie Naczelnego Rabina RP ws. 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II
18/05/2020
Społeczność żydowska w Polsce, wraz z Żydami na całym świecie zawsze wspomina życie Jana Pawła II. W tym roku setnej rocznicy jego narodzin szczególnie pamiętamy, jak głęboki wpływ wywarł on na świat jako całość, a dla nas zwłaszcza na chrześcijańsko-żydowskie pojednanie i dialog. Papież Jan Paweł II uosabiał fundamentalną postawę wzajemnego szacunku i respektowania każdej istoty ludzkiej jako tworu Bożego. Żaden inny papież nie uczynił więcej, by uleczyć bolesne rany, a nikt w historii nie uczynił więcej, by skutecznie wyeliminować plagę antysemityzmu.
- Jan Paweł II wyznaczył przyszłość stosunków chrześcijańsko-żydowskich Abraham Skórka
19/05/2020
Papież Wojtyła modlił się, aby Bóg przebaczył chrześcijanom cierpienia, jakie zadali Żydom przez stulecia oraz wzywał Kościół do „autentycznego braterstwa z ludem Przymierza”.
Wolą Bożej Opatrzności syn Polski, Karol Wojtyła, poświęcił wiele ze swojego długiego pontyfikatu jako Jan Paweł II na budowanie nowych relacji między Kościołem katolickim a narodem żydowskim.
W ciągu kilku miesięcy od swojego wyboru oświadczył, że „z najwyższą jasnością uznajemy, iż drogą, którą powinniśmy podążać z żydowską wspólnotą religijną, jest ścieżka braterskiego dialogu i owocnej współpracy” (12 marca 1979 r.). - 25 lat „Ut unum sint” 25/05/2020
- Prawie wszyscy katolicy w Polsce przywłaszczają sobie papieża Wojtyłę
09/10/2020
Stanisław Krajewski
Jan Paweł II uznawał rzeczywistość wielu religii, a ogólniej – aprobował tradycje Polski jagiellońskiej. Jest to postawa przeciwna nastawieniu obozu rządzącego w Polsce.
Wystąpienie wygłoszone 9 października 2020 roku na konferencji „Kościół św. Jana Pawła II – niepodległość ducha” w siedzibie Sekretariatu KEP w Warszawie. Tytuł od redakcji Więź.pl
Wielość religii jest oczywistością w naszych czasach. Natomiast nie jest oczywistością dialog międzyreligijny – ujęty głęboko, a nie tylko w sposób, w jaki funkcjonują dyplomaci – albowiem wymaga pełnej szacunku akceptacji religijności partnera dialogu. Tylko o krok bliżej niż taki głęboki dialog są spotkania międzyreligijne w duchu wzajemnego szacunku. Jan Paweł II był mistrzem takich spotkań. - Stanisław Krajewski - wyjaśnienie dotyczące udziału w apelu o docenianie Jana Pawła II
23/11/2020
...dla mnie osobiście bardzo istotnym, był dialog z Żydami: bezprecedensowe spotkania, odwiedzenie synagogi rzymskiej, wizyta w Izraelu. W tych (co najmniej) sprawach był wizjonerem, jego rola będzie uznawana przez każdego, kto nie jest zaślepiony. To wystarczy, żeby podchodzić do tego papieża z szacunkiem. Czy wystarczy, żeby się publicznie przeciwstawiać pędowi do „skreślania”? Każdy musi sam zdecydować. Dla mnie tak. ...
- Prof. Krajewski: Jan Paweł II to wielka postać dialogu międzyreligijnego 18 maja 2020 - 100. rocznica urodzin Karola Wojtyły. 13/05/2020
- Debata wokół książki Jarosława Sellina „Żydzi i judaizm w doświadczeniu Karola Wojtyły 1920-1978” (Warszawa 2024). 18/06/2024