Ile judaizmu w Wielkanocy
Zaproszenie przez WiMBP w Rzeszowie i Stowarzyszenie Rajsze
14/04/2025 | Na stronie od 15/04/2025
Źródło: WiMBP w Rzeszowie i Stowarzyszenie Rajsze
Spotkanie dotyczące punktów wspólnych i różnych pomiędzy Pesach a Wielkanocą w Rzeszowie.
Rozmawialiśmy o biblijnym Pesach, w czasie świątynnym i rozwoju tradycji sederu po zburzeniu 2 Świątyni oraz jak to dzisiaj wygląda.
Było też o różnicach w narracjach Nowotestamentalnych Paschy Jezusa i rozwoju rytuału i wokół Wielkanocy. Nie zabrakło też trudnych tematów jak antyjudaizm i jak sobie z nim radzić dzisiaj .
Rozmiawiajc o korzeniach żydowskich chrześcijańskiego rytuału i teologii to dobry sposób na przygotowanie się do przeżywania i wspólnego świętowania zbliżającego się Triduum.
Więcej
Rajsze Historia rzeszowskich Żydów
Stowarzyszenie Rajsze zostało powołane w celu upamiętniania żydowskiej społeczności miasta Rzeszowa.
Początki.
Żydzi przybyli na ziemie polskie w średniowieczu jako kupcy i handlarze niewolnikami. Badacze spierają się, od kiedy ludność żydowska zaczęła osiedlać się w Polsce. Jedna z pierwszych kolonii żydowskich istniała w Krakowie już w XI w., a do najstarszych gmin, powstałych do końca XIII w., należało osadnictwo w Przemyślu. Na terenie dzisiejszego województwa podkarpackiego oprócz Przemyśla gminy żydowskie pojawiły się najwcześniej w Jarosławiu, Krośnie, Jaśle i Lubaczowie (XV w.).
Nie mamy pewności, skąd przybyli pierwsi żydowscy osadnicy. Przeważa pogląd, że przywędrowali z Niemiec, z kręgu tzw. Żydów aszkenazyjskich, posługujących się językiem jidysz. Pierwszym przywilejem, który gwarantował im swobodę wyznania i wolność gospodarczą, pozwalał tworzyć wspólnoty religijne i zapewniał opiekę władcy, był tzw. statut kaliski, nadany w 1264 r. Żydom wielkopolskim przez księcia Bolesława Pobożnego. W 1334 r. został on rozszerzony na całą Polskę przez króla Kazimierza Wielkiego. Był to fundamentalny dokument określający status prawny Żydów w Polsce aż do XVIII w.
Pierwsze informacje na temat osadnictwa żydowskiego w Rzeszowie pojawiają się w źródłach w roku 1550[1]. Badacze są jednak zgodni, że nie jest możliwe dokładne określenie momentu pojawienia się Żydów w tym mieście, m. in. dlatego, że nie posiadali wówczas obywatelstwa miejskiego i nie wspomina się o nich w dokumentach. Za wcześniejszą, niż druga połowa XVI wieku obecnością Żydów w Rzeszowie przemawia jednak fakt, że najstarszy nagrobek z żydowskiego cmentarza, zniszczonego podczas II wojny światowej, pochodził z 1553 roku.