Getto łódzkie oczami nastolatki – wspomnienia Ireny Libman

Seminarium naukowe 27 lutego 2024 r., które poprowadzi dr Zofia Trębacz

Na ilustracji: Józef (Icchak) Kowner, Modystki przy pracy, getto łódzkie. Zbiory ŻIH.

Józef (Icchak) Kowner, Modystki przy pracy, getto łódzkie. Zbiory ŻIH.

Żródło: ŻIH

Zaproszenie Żydowskiego Istytutu Historycznego

Wydarzenie na Facebooku

Getto łódzkie było najdłużej istniejącym gettem na ziemiach polskich. Utworzone w lutym 1940 r. zostało zlikwidowane dopiero późnym latem 1944 r. Pozostała po nim bardzo bogata dokumentacja: administracji żydowskiej i niemieckiej, a także dzienników, pamiętników, wspomnień, relacji i zdjęć. Dokumenty osobiste są najczęściej autorstwa mężczyzn, szczególnie tych z grup uprzywilejowanych – wykształconych pracowników gettowej administracji. Ich perspektywa jest więc specyficzna, a jednak w dużej mierze to ona ukształtowała naszą wiedzę i obraz getta.

O getcie i swoim doświadczeni pisały jednak również kobiety: Alice de Buton, Rywka Lipszyc, Irena Hauser czy Irena Libman. Wspomnienia tej ostatniej dają nam wgląd w życie młodej kobiety. Dość dobrze wykształconej, pracującej w gettowej administracji, która mierzyła się z osobistą stratą, rozpadem rodziny, strachem przed wywózką. Poza przyjrzeniem się autobiograficznemu tekstowi Ireny Libman podczas seminarium zastanowię się nad następującymi kwestiami: Czy jej opowieść wzbogaca naszą wiedzę o historii łódzkiego getta? Czy getto Libman różniło się od getta Dawida Sierakowiaka? W jaki sposób pisany po wojnie tekst jest próbą uczciwego spojrzenia na swoje doświadczenia a na ile formą autokreacji?


dr Zofia Trębacz – historyczka, pracowniczka Działu Naukowego ŻIH. Jej główne zainteresowania badawcze obejmują przedwojenny antysemityzm, relacje polsko-żydowskie w Drugiej Rzeczypospolitej i politykę rządu polskiego wobec Żydów. Jej zainteresowania skupiają się również na rodzinie żydowskiej, a zwłaszcza na doświadczeniu Zagłady dzieci i kobiet. W swoich badaniach szczególną uwagę poświęca dokumentom osobistym. Uczestniczyła w projekcie „Pełna edycja Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawskiego”, a obecnie należy do zespołu projektu „Encyklopedia Getta Warszawskiego”. Opublikowała książkę Nie tylko Palestyna. Polskie plany emigracyjne wobec Żydów 1935–1939.

Na ilustracji: Józef (Icchak) Kowner, Modystki przy pracy, getto łódzkie. Zbiory ŻIH.