Epifania

Mówi ks. Grzegorz Michalczyk,

rektor kościoła pw. św. Andrzeja Apostoła i św. Alberta Chmielowskiego w Warszawie, Krajowy Duszpasterz Środowisk Twórczych

(6.1.2021)

W zaskakujących paradoksach tej historii objawia się tajemnica zbawczego planu Boga. Mają w nim swój udział także ci przychodzący z dalekich dróg życia, szukający na swój sposób prawdy i sensu.

(...) Opowieść o Magach ze Wschodu ma charakter teologiczny. Nie jest reportażem ani relacją naocznego świadka. Jeśli ktoś przywiązany jest bardziej do nawarstwiających się przez wieki narracyjnych detali niż prostoty i prawdy ewangelicznego przekazu, może poczuć się rozczarowany. Może też nie dostrzec najważniejszego przesłania tego opisu. (...)

Jerozolima, Betlejem, egzotyczni goście i tajemnicze dary: Objawienie Pańskie

Źródło: Alateia - 06.01.23

Ks. Grzegorz Michalczyk - 06.01.23 komentarz do czytań

Wizja przyszłej chwały Jerozolimy miała się dopiero wypełnić. Czy ktoś mógł przypuszczać, że zacznie się to dziać w skromnym betlejemskim domu?

Proroctwo Izajasza

Powstań! Świeć, Jeruzalem, bo przyszło twe światło i chwała Pańska rozbłyska nad tobą. Bo oto ciemność okrywa ziemię i gęsty mrok spowija ludy, a ponad tobą jaśnieje Pan, i Jego chwała jawi się nad tobą.

I pójdą narody do twojego światła, królowie do blasku twojego wschodu. Podnieś swoje oczy i popatrz dokoła: Ci wszyscy zebrani zdążają do ciebie. Twoi synowie przychodzą z daleka, na rękach niesione są twe córki.

Wtedy zobaczysz i promienieć będziesz, a serce twe zadrży i rozszerzy się, bo do ciebie napłyną bogactwa zamorskie, zasoby narodów przyjdą ku tobie. Zaleje cię mnogość wielbłądów – dromadery z Madianu i z Efy. Wszyscy oni przybędą z Saby, zaofiarują złoto i kadzidło, nucąc radośnie hymny na cześć Pana.

(Iz 60,1-6)

Wersety starotestamentowych proroctw brzmią nieraz enigmatycznie. W tym (jeśli sięgniemy do hebrajskiego tekstu) nie ma nawet nazwy świętego miasta. „Jeruzalem” pojawia się jedynie w polskim przekładzie…

Bez wątpienia jednak adresaci tych słów bez trudu rozumieli o czym, czy też raczej o kim, mowa. W proroctwie następuje bowiem personifikacja Jerozolimy. To już nie tylko geograficzna nazwa, historyczne miejsce, miasto na wzgórzach Judei. Jerozolima to ONA.

Oto błogosławieństwo Ojca dla świata [komentarz do czytań] 1.1.2023

Jerozolima

Miasto. Przed zdobyciem przez króla Dawida (XI/X w. przed Chr.) zwano je Jebus. Niektórzy, sięgając dalej w przeszłość, kojarzą to miejsce ze starożytnym Salem, kananejskim grodem króla-kapłana Melchizedeka, który – osiem stuleci przed Dawidem – chlebem i winem witał przybywającego Abrahama.

Po zajęciu miasta Jebusytów, Dawid uczynił je stolicą Izraela. Miasto Dawidowe – Jerozolima – na setki lat stało się głównym ośrodkiem władzy i siedzibą królów. Od samego początku było jednak czymś więcej.

Jedną z pierwszych decyzji Dawida było sprowadzenie do Miasta Dawidowego Arki Przymierza. Jerozolima stała się mieszkaniem Pana Zastępów. Salomon – syn i następca Dawida – wzniósł w Jerozolimie świątynię Boga. Powstało centrum kultu, serce religii Izraela.

Miasto stało się symbolem narodu. Błogosławić Jerozolimie oznaczało: życzyć pomyślności całemu ludowi. Przekleństwo pod adresem Jerozolimy było tożsame z pragnieniem jej upadku i odrzucenia przez Boga.

Militarne klęski, jakich doświadczała Jerozolima w historii, interpretowane były jako następstwo grzechów ludu i odwrócenia się od Boga. Największą, opisaną w Starym Testamencie, było zniszczenie Jerozolimy przez Babilończyków w 586 r. przed Chr. i przesiedlenie ludności do Babilonii. Świątynia Boga została złupiona i spalona. Jerozolima umarła.

Wizja przyszłej chwały Jerozolimy

W takim właśnie historycznym kontekście rozbrzmiewały słowa proroctwa Izajasza: „Powstań! Świeć, bo przyszło twe światło i chwała Pańska rozbłyska nad tobą. (…) Podnieś swoje oczy i popatrz dokoła: Ci wszyscy zebrani zdążają do ciebie. Twoi synowie przychodzą z daleka, na rękach niesione są twe córki”.

Po upadku babilońskiego imperium, perscy władcy dużo życzliwiej traktowali podbite ludy. Inspirowani wizjami odnowy Jerozolimy wygnańcy mogli powrócić do ojczyzny, by rozpocząć odbudowę miasta i świątyni Pana. Jednak przesłanie proroctwa nie wypełniło się ostatecznie w powrocie przesiedleńców z babilońskiej niewoli. Słowa Izajasza zapowiadały dużo więcej.

Wizja przyszłej chwały Jerozolimy, w której – skąpana w świetle Boga – była religijnym centrum świata, do którego pielgrzymują narody i ich władcy, miała się dopiero wypełnić. Czy ktoś mógł przypuszczać, że zacznie się to dziać w skromnym betlejemskim domu, do którego – przy zaskoczeniu rodziców z niedawno narodzonym Dzieckiem – przybędą egzotyczni goście, padając ze czcią na twarz przed małym Chłopcem i zostawiając Mu tajemnicze dary?

Czytaj jeszcze:

• On przynosi radość, pokój i szczęście. Spełniły się słowa proroków [komentarz do czytań], 25.12.2022.
• Sam Bóg „da znak” ludziom o twardych sercach [komentarz do czytań], 18.12.2022.

Mówi ks. Michał Jabłoński,

proboszcz parafii ewangelicko reformowanej w Warszawie
w kontekście Święta Epifanii (Objawnienia Pańskiego, "Trzech Króli") u chrześcijan

(6.01.2020)

To są tak naprawdę Święta Epifanii.

To są chrześcijańskie Święta, które upamiętniają trzy biblijne wydarzenia.

Bardzo ważne wydarzenia:

1. Pokłon Mędrców - oddano łacińskim słowem „Cogito” (poznaję).
2. Wesele w Kanie Galilejskiej - oddano łacińskim słowem „Matrimonium” (małżeństwo).
3. Chrzest Jezusa w Jordanie - po łacinie „Baptismus” (chrzest).

I właśnie to C + M + B pojawiało się od „początku chrześcijaństwa” na drzwiach mieszkań i kościołów. U nas w języku polskim to trzy litery K + M + B. W sposób dziwny i niezrozumiały stały się pierwszymi literami imion Kacper, Melchior, Baltazar. Podobno są imionami tych Mędrców.

Bardzo ważny jest obraz Mędrców, ponieważ Mędrcy, ich wędrówka i ich szlak pomimo przeciwności pokazują nam jak bardzo człowiekowi potrzebny jest znak, za którym podąży i za którym będzie iść. Ważny jest znak lub osoba, która poprowadzi.

Bardzo ważne jest również to, że Bóg objawia się człowiekowi w sposób dla człowieka zaskakujący - wychodzący poza ramy ludzkiego pojmowania i oczekiwania, które zostało ukształtowane przez kościół, przez wychowanie religijne, przez kulturę. Niemądrym więc jest myślenie (ograniczające Boga), że tylko w tym jednym kościele, że tylko w tej jednej kulturze, w tej jednej religii, czy w narodzie, czy w grupie narodów Bóg może się objawić. Objawia się komu chce i w jakikolwiek sposób chce. Może objawić się przez stworzenie, przez spotkanie z drugim człowiekiem, również Jego słowo, słowo Boże może zostać wypowiedziane przez niewierzącego nawet.

Bóg objawia się człowiekowi w sposób dla człowieka zaskakujący -
wychodzący poza ramy ludzkiego pojmowania i oczekiwania...
Objawia się komu chce i w jakikolwiek sposób chce.

Porównaj: Lb 11,26; Lb 22,28; Rt 1,16; 1Krl 10,9; Ps 67,3; Ps145,9; Ps 144,5

Bardzo ważne jest doświadczenie naszej prywatnej epifanii, czyli odpowiedzi naszego serca na Boże wezwanie.

Warto sobie zadać pytanie: W jaki sposób przedstawiamy drugiemu spotkanemu człowiekowi obraz Boga? (Czy jest karzący i niemiłosierny, kieruje się paragrafami? Czy jest wybaczający i przytulający? Czy jest jednak wybaczający i wymagający?)

Bardzo ważne jest to, w jaki sposób my prezentujemy tego Boga w tym świecie.

ks. Michał Jabłoński, proboszcz parafii ewangelicko reformowanej w Warszawie