Obchody 77. rocznicy powstania w Treblince

Źródło: Żydowski Instytut Historyczny

„Niedaleko od garażu unosił się słup ognia” – wspominał więzień Treblinki, Samuel Willenberg. – „W szatańskim jakby tańcu płonęły niemieckie baraki. Wyschnięte gałęzie sosny wplecione w płot płonęły jak wąż, który ciągnie za sobą ognisty ogon. Cała Treblinka stanęła w płomieniach”. Był 2 sierpnia 1943 roku. W 77. rocznicę tych tragicznych wydarzeń Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma organizuje uroczystości upamiętniające ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Treblince.

Obóz zagłady Treblinka II wybudowany został przez Niemców w połowie 1942 roku w ramach zaplanowanej akcji, której celem była fizyczna likwidacja ludności żydowskiej. Od 23 lipca 1942 roku, gdy do Treblinki przyjechał pierwszy transport z Żydami z getta warszawskiego, do listopada następnego roku, gdy obóz zlikwidowano, zginęło tam około 900 tysięcy ludzi.

– Jesteśmy na największym w Polsce cmentarzu obywateli polskich. Zginęło tutaj 900 tys. osób. Niewyobrażalna liczba. W większości nie znamy ich imion i nazwisk. Próbujemy i bardzo chcemy tę listę osób uzupełnić. Udało nam się zebrać 25–30 tys. nazwisk. To jest bardzo mało. Większość osób, które tutaj zginęły, pozostają anonimowe. To też jest rodzaj przerażającej pustki otaczającej to miejsce – mówił podczas zeszłorocznych obchodów prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma.

2 sierpnia 1943 roku pozostałym przy życiu więźniom udało się wzniecić powstanie, którego celem było zniszczenie ośrodka zagłady. W czasie walk przez okalające obóz zasieki przedostało się najwyżej 300 osób, z których zaledwie kilkudziesięciorgu udało się zbiec i dożyć końca wojny.

Osoby zainteresowane udziałem w tegorocznych obchodach prosimy o kontakt z p. Magdaleną Szyszkowską: nr tel. 22 827 92 21 wew. 109, mszyszkowska@jhi.pl

Liczba uczestników ograniczona.

Planujemy transmisję online. Więcej szczegółów tuż przed uroczystościami.

Więcej do przeczytania

Samuel Willenberg

Samuel Willenberg - powstaniec warszawski, uciekinier z Treblinki. Przez ostatnie kilkanaście lat swojego życia niestrudzenie propagował wśród izraelskiej młodzieży wiedzę o Zagładzie Żydów polskich. Willenberg był człowiekiem o ogromnej woli życia, charyzmatycznym społecznikiem, ujmującym serdecznością wobec każdego spotkanego człowieka. Jednocześnie był konsekwentny i nieustępliwy w wyrażaniu nawet bardzo trudnych prawd. Pamiętniki i relacje Samuela Willenberga mogą państwo znaleźć w Centralnej Bibliotece Judaistycznej.

Fundacja Pamięć Treblinki - "Księga Imion"

Holocaust to nie tylko fizyczne unicestwienie narodu żydowskiego – milionów ludzi, młodych i starych, kobiet i mężczyzn, ludzi prostych i wykształconych, głęboko zakorzenionych w żydowskiej tradycji i całkiem zasymilowanych. Razem z nimi zamordowano ich całe dziedzictwo, kulturę, obyczaje, tradycje, religię i wspólnotę. Zamordowano też pamięć o nich. Ofiary pozbawiono nawet imion. Większość z nich nie ma nikogo, kto by mógł ich opłakiwać, bo razem z nimi zgładzono wszystkich bliskich.

Fundacja “Pamięć Treblinki” jest jednym z wielu miejsc przywracających pamięć o zamordowanych w czasie Zagłady. Szczególnie skupiamy się na tych, którzy zginęli w Treblince lub w drodze do niej.

Tworzymy “Księgi Imion” ofiar Treblinki – przeszukujemy bazy Yad Vashem, relacje zgromadzone w ŻIH, wspomnienia, przedwojenne i powojenne źródła, rozmawiamy z ostatnimi żyjącymi świadkami Zagłady, z rodzinami ofiar.

Gromadzimy jak najwięcej danych – imiona i nazwiska, wiek, adresy, zawody. Tam gdzie to możliwe, poznajemy powiązania rodzinne, by móc wspominać całe rodziny. Jeśli znamy historię ich życia czy szczegóły związane ze śmiercią, pragniemy je zapisać, udostępnić, a również odczytywać w trakcie comiesięcznych spotkań w Treblince. Chcemy przywoływać w tych pomordowanych naszych braci – z całym bogactwem ich życia, marzeń, planów, miłości, trosk, radości i kłopotów. Chcemy, by na trwałe powróciła o nich pamięć.

→ Opis bazy danych ofiar Treblinki

→ Źródła informacji

"Akcja "Reinhardt" - w kręgu Zagłady"

Portal ma na celu dostarczyć informacji o akcji "Reinhardt". Kolejne artykuły będą na nim publikowane do listopada 2018. W ciągu 20 miesięcy trwania, od marca 1942 r. do listopada 1943 r. akcji "Reinhardt" dokonana została na terenach utworzonego przez Niemców Generalnego Gubernatorstwa zagłada żyjącej tu przez setki lat społeczności polskich Żydów.

Modlitewne spotkania w Treblince

Spotkania organizowane przez ks. Wojciecha Lemańskiego na terenie obozu zagłady w każdą ostatnią sobotę miesiąca o godz. 10.00. Wspólna modlitwa psalmami.

Pamięć

Ze strony www Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów