Marsz Pamięci

Źródło: Żydowski Instytut Historyczny

Wydarzenie na Facebooku

22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli tak zwaną „Grossaktion” – wielką deportację warszawskich Żydów do obozu zagłady w Treblince. Do 21 września na Umschlagplatzu – placu przeładunkowym przy ulicy Stawki, skąd wyruszały transporty – w przepełnionych pociągach jadących do obozu i w samej Treblince zginęło blisko 300 tysięcy Żydów. Jak co roku oddamy hołd ofiarom deportacji.

Tegoroczny Marsz Pamięci poświęcamy rabinom getta warszawskiego. Po wybuchu II wojny światowej osoby religijne, stanowiące większość warszawskiej społeczności żydowskiej, dotknęły szczególne niemieckie represje – obcinanie bród, bicie i wyśmiewanie tradycyjnego ubioru, aż po całkowity zakaz odprawiania zbiorowych modlitw. Jednocześnie religia była ideą, która łączyła wielu mieszkańców i mieszkanek getta i pomagała podtrzymać nadzieję w ekstremalnie trudnych czasach.

Przebywający w getcie rabini w różny sposób interpretowali swoją rolę jako przywódców gettowego życia religijnego. Niektórzy poświęcali się studiowaniu świętych ksiąg i nauczaniu, inni angażowali w działania pomocowe, także te prowadzone przez instytucje świeckie, kilku rabinów współpracowało też z grupą Oneg Szabat. Doradzali wierzącym, którzy przychodzili do nich po pomoc, pocieszali ich i wspierali, dodając otuchy.

O sytuacji religijnych Żydów w getcie warszawskim, a przede wszystkim o roli i znaczeniu ich przywódców duchowych, opowiemy przez pryzmat pięciu rabinów: Szymona Huberbanda, Kalonimusa Kalmana Szapiry, Szymszona Sztokhamera, Menachema Ziemby i Josefa Lejba Gelerntera. Każdy z nich wypełniał swoją misję inaczej, wszyscy jednak robili, co mogli, by pomóc swoim społecznościom – jednocześnie próbując znaleźć odpowiedź na pytanie o sens cierpienia i obecność Boga w tak okrutnym świecie.

Marszowi Pamięci towarzyszyć będzie stworzona we współpracy z HOS Gallery instalacja artystyczna autorstwa Norberta Delmana, która do 21 września pozostanie w przestrzeni miejskiej, upamiętniając cały okres trwania wielkiej akcji likwidacyjnej.

Organizator:

• Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma

Patronat honorowy:

• Prezydent m. st. Warszawy Rafał Trzaskowski
• Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich

Partnerzy:

• Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
• HOS Gallery

Patroni:

• Muzeum Getta Warszawskiego
• Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
• Muzeum Treblinka
• Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie
• JCC Warszawa
• The Taube Center for Jewish Life & Learning
• Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce
• Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
• Fundacja „Pamięć Treblinki”
• Fundacja Shalom

Patronat medialny:

• Onet
• TOK FM
• TVP 3 Warszawa
• Wyborcza