BRUNATNA KSIĘGA KU PRZESTRODZE

Na Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem, ustanowiony w rocznicę Nocy Kryształowej, Stowarzyszenie ‘NIGDY WIĘCEJ’ opublikowało kolejną edycję ‘BRUNATNEJ KSIĘGI’, czyli monitoringu zdarzeń na tle rasistowskim i ksenofobicznym. Gromadzi ona akty przemocy i przykłady mowy nienawiści z roku 2019.

Noc Kryształowa to określenie pogromu ludności żydowskiej, do którego doszło w nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w Niemczech. Naziści zamordowali wówczas kilkudziesięciu Żydów, wiele tysięcy zesłali do obozów koncentracyjnych, ponadto zdemolowali i spalili setki synagog oraz tysiące żydowskich sklepów i mieszkań.

• ‘Pamięć o tragicznej przeszłości zobowiązuje nas do odpowiedzialności za słowo, szczególnie w dobie internetu i jego nieograniczonego zasięgu’ - powiedziała dr Anna Tatar ze Stowarzyszenia ‘NIGDY WIĘCEJ’, główna autorka ‘Brunatnej Księgi’. Dodała również: - ‘W monitoringu odnotowujemy wiele przypadków języka używanego po to, by wzniecać nienawiść wobec całych grup. Ta propaganda prowadzi do agresji fizycznej’.

W ‘Brunatnej Księdze’ w ostatnich miesiącach zostało odnotowanych wiele aktów przemocy wobec osób należących do mniejszości seksualnych. Pogarda względem nich przejawia się w wypowiedziach publicznych polityków, dziennikarzy, a także duchownych. W niedawnych wyborach do Sejmu dostali się pod szyldem Konfederacji skrajnie prawicowi działacze, którzy żądają ‘batożenia’ jako kary za homoseksualizm (Grzegorz Braun), zapowiadają ‘wykopanie LGBT z polskiej przestrzeni publicznej’ (Robert Winnicki) czy przewidują ‘wyrżnięcie elit, które popierają zboczenia’ (Janusz Korwin-Mikke).

W ‘Brunatnej Księdze’ odnotowano wybrane zdarzenia z 2019 roku, takie jak: pobicia, dewastacje cmentarzy i pomników poświęconych mniejszościom narodowym, skrajnie nacjonalistyczne manifestacje, rasistowskie i homofobiczne wyzwiska, przypadki mowy nienawiści w mediach, akty dyskryminacji oraz inne ideologicznie motywowane przejawy wrogości wobec grup mniejszościowych. W monitoringu zawarte są też przykłady zajść z udziałem pseudokibiców piłkarskich, m.in. eksponowanie rasistowskich i ksenofobicznych flag na stadionach czy wznoszenie okrzyków o takiej treści.

Przykłady zdarzeń udokumentowanych w ‘Brunatnej Księdze’ (spośród wielu innych):

W autobusie stołecznej komunikacji miejskiej dwóch mężczyzn zaatakowało z powodów homofobicznych 16-letniego ucznia liceum (Ząbki, 3 stycznia).

Grupa napastników obrzuciła ksenofobicznymi wyzwiskami i pobiła obywatela Ukrainy, pracownika firmy przewozowej. W trakcie jazdy zażądali od kierowcy, by przełączył muzykę na disco polo. Gdy odmówił, stwierdzili, że ‘nie szanuje kraju, do którego przyjechał’, i wyzywali go ‘Jeb...ny Ukraińcu, wracaj do siebie’ (Warszawa, w nocy z 8 na 9 marca).

Jeden z mieszkańców osiedla zaatakował z powodów homofobicznych swojego sąsiada. Wykrzykiwał do niego ‘Ty pedale!’ i uderzył go pięścią w twarz (Warszawa, 14 marca).

‘Nieznani sprawcy’ zdewastowali tablicę upamiętniającą Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Namalowali na kamiennej płycie dwie swastyki (Otwock, 6 kwietnia).

Mieszkańcy miasta wzięli udział w obrzędzie zwanym wieszaniem Judasza, mającym wydźwięk antysemicki. Wlekli po ulicach, okładali kijami i podpalili ogromną, słomianą kukłę z pejsami, która przypominała wizerunek stereotypowego, ortodoksyjnego Żyda (Pruchnik, 19 kwietnia).

Na murze cmentarza żydowskiego ktoś namalował szubienicę i ‘powieszone’ na niej słowo ‘Jude’ (Oświęcim, 21 kwietnia).

Dwóch mężczyzn zaatakowało ciemnoskórego studenta ze Stanów Zjednoczonych, uczestnika wyjazdu badawczego (Warszawa, 30 maja).

W szkole podstawowej dochodziło do szykan wymierzonych w jedenastoletnią uczennicę z zespołem Aspergera (czyli osobę w spektrum autyzmu). Dyrektor tej placówki oraz jedna z nauczycielek mieli dziewczynkę poniżać, ośmieszać, wyzywać i jej grozić (Szynkielów, 11 czerwca).

Nierozpoznany mężczyzna obrzucił rasistowskimi wyzwiskami i brutalnie pobił obywatela Indii (Aleksandrów Łódzki, 21 czerwca).

Mężczyzna zaatakował kobietę w hidżabie (muzułmańska chusta) i jej trzymiesięczne dziecko. Krzyczał do niej ‘Wypier…cie stąd, brudasy’, wykonał również gest faszystowskiego pozdrowienia ‘Heil Hitler’ i zawołał ‘White power!’ (Rzeszów, 2 sierpnia).

Czterech napastników pobiło i obrzuciło rasistowskimi wyzwiskami pracownika baru z kebabem – obywatela Bangladeszu (Łódź, w nocy z 21 na 22 września).

Przed klubem gejowskim dwóch napastników zaatakowało młodego mężczyznę. Powalili go na ziemię, kopali i spryskali gazem łzawiącym. Wykrzykiwali również groźby i obelżywe hasła pod adresem innych osób, które pojawiły się przed klubem: ‘Mamy was gazować wszystkich?’, ‘Jeb…ć pedałów’ oraz ‘Zakaz pedałowania’ (Kraków, w nocy z 21 na 22 września).

Ochroniarz parkingu zaatakował z powodów rasistowskich obywatela Egiptu. Obrzucił go wyzwiskami: ‘Spier…ać z kraju, ciapate brudasy!’ i zadał mu cios nożem w rękę (Łódź, 15 października).

Inicjatorem i wieloletnim twórcą ‘Brunatnej Księgi’ był śp. Marcin Kornak (ur. 1968-zm. 2014), założyciel Stowarzyszenia ‘NIGDY WIĘCEJ’. Prowadzony nieprzerwanie od ponad dwudziestu lat monitoring zyskał międzynarodowe uznanie jako najbardziej rzetelne i niezależne opracowanie informacji dotyczących przemocy ksenofobicznej w Polsce.

W roku 2019 ‘Brunatna Księga’ uzyskała wsparcie ze strony Funduszu Obywatelskiego zarządzanego przez Fundację dla Polski w ramach konkursu pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara. W 2018 roku otrzymał on norweską Nagrodę im. prof. Thorolfa Rafto przyznaną za walkę o prawa człowieka i niezależne sądownictwo w Polsce. Zgodnie z życzeniem Adama Bodnara nagroda ta została przekazana Funduszowi Obywatelskiemu na wsparcie działań na rzecz praw człowieka w Polsce.

Stowarzyszenie ‘NIGDY WIĘCEJ’ jest założoną w 1996 roku niezależną, apolityczną organizacją ekspercką, która monitoruje zdarzenia na tle ksenofobicznym. Prowadzi również kampanie społeczne, m.in. ‘Muzyka Przeciwko Rasizmowi’ i ‘Wykopmy Rasizm ze Stadionów’.‎

Wybór zdarzeń rasistowskich i ksenofobicznych (za rok 2019) udokumentowanych w monitoringu ‘Brunatna Księga’ Stowarzyszenia ‘NIGDY WIĘCEJ’:

Więcej informacji:

• Nigdy więcej - www:
• fcebook:
• twitter: