Pamięć - publikacje

Upamiętniamy Żydów, naszych współobywateli i sąsiadów

1000 lat dziejów polskich Żydów

  1. KANON LITERATURY WSPOMNIENIOWEJ ŻYDÓW POLSKICH, Uniwersytet Wrocławski, Katedra Judaistyki
    18 II 2019 w Muzeum Etnograficznym odbyła się inauguracja serii Żydzi. Polska. Autobiografia, połączona z otwarciem wystawy: „Od Golema do kankana – Ludwig Kalisch i żydowskie wspomnienia oraz z promocją pierwszego tomu serii: Ludwig Kalish „Obrazki z moich lat chłopięcych” w przekładzie Marcina Błaszkowskiego.
    Celem projektu jest udostępnienie w polskim przekładzie krytycznej edycji kanonu literatury wspomnieniowej Żydów polskich jako jednego z niezwykle ważnych i niemal nieznanych źródeł do dziejów społecznych i gospodarczych, a w jeszcze większym stopniu dziejów kultury, obyczaju, religii ziem polskich.

  2. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. "Muzeum POLIN jest pierwszą w Polsce publiczno-prywatną instytucją tworzoną wspólnie przez rząd, samorząd lokalny i organizację pozarządową. Na mocy umowy trójstronnej strona publiczna sfinansowała m.in. koszt budowy budynku i jego wyposażenia. Stowarzyszenie ŻIH odpowiada m.in. za sfinansowanie i organizację procesu tworzenia wystawy głównej (szczegóły: Partnerstwo publiczno-prywatne)."

  3. Żydowskie Muzeum Galicja. "Wystawa fotografii Chrisa, „Śladami Pamięci”, stała się centralnym punktem Muzeum. W ciągu następnych trzech lat, dzięki wielu kolejnym wystawom, bogatemu programowi imprez kulturalnych i działalności edukacyjnej, a przede wszystkim dzięki poświęceniu i zaangażowaniu swojego założyciela, Muzeum stało się kluczową instytucją przywracającą zainteresowanie żydowską kulturą w Polsce."

  4. Żydzi na wsi polskiej. Sesja naukowa, Szreniawa, 26-27 czerwca 2006.

  5. Stefan Bratkowski -Krótka historia Żydów w Polsce

  6. Lublin był jednym z najznamienitszych żydowskich ośrodków życia duchowego i religijnego w Europie Środkowowschodniej. 27/07/2021.

  7. Opowieść o dwóch żydowskich miastach /dwutygodnik.com, 216, VII 2017/. Henryk Grynberg o studium Aliny Molisak "Żydowska Warszawa - żydowski Berlin. Literacki portret miasta w pierwszej połowie XX wieku"
    "Antysemityzm literacki u Żeromskiego i Uniłowskiego był przypuszczalnie nieświadomy. Był w modzie i udzielał się. Nawet rycerzom postępu i sprawiedliwości. Trudno było się oprzeć"
    "Egzotyka oznaczała obcość nawet w Warszawie. Nie empatia, lecz odraza i wzgarda, nie humanizm, lecz dehumanizacja. Oraz skrajna ksenofobia"
    "Jednostronny był wkład Żydów do polskiej literatury i kultury, który się często podkreśla, przy niemal zupełnym braku wzajemności, o którym się najczęściej milczy"
    "W Warszawie i w Berlinie mieszkało wielu zakompleksionych asymilantów, którzy unikali swoich "egzotycznych" współbraci, a nawet twierdzili, że "to przez nich antysemityzm""
    "O losie żydowskiej Warszawy, żydowskiego Berlina i tysięcy innych żydowskich miast i miasteczek przesądziła powszechna kultura, która z pokolenia na pokolenie przykładała rączkę do mitu i dehumanizacji"

Pamięć o Holocauście

  1. Jan. Błoński, Biedni Polacy patrzą na Getto, "Tygodnik Powszechny", 2(1987)
  2. Maria Janion, Bohater, spisek, śmierć - wykłady żydowskie.
  3. Bogdan Wojdowski, Chleb rzucony umarłym. PIW, Warszawa, 1971.
  4. Stanisław Obirek: Jan Tomasz Gross - jak uleczyć chorą pamięć?
  5. Jan Tomasz Gross, Niepamięć zbiorowa. "TP" nr 32/04
  6. Jan Tomasz Gross, Sąsiedzi i inni, 23/07/2021
  7. "Nasi. Podróżując z wrogiem", Efraim Zuroff, Ruta Vanagaite,

    Tłumaczenie: Krzysztof Mazurek Wydawnictwo: Czarna Owca.
    "Autorzy, Efraim Juroff i Ruta Vanagaite, opisują swoją podróż po Litwie w poszukiwaniu żyjących świadków masowych egzekucji na ludności żydowskiej w latach 1941-1944. W żadnym innym kraju zbrodnie nazistowskie nie były dokonywane na taką skalę. Zamordowano ponad 90 procent z przeszło 200 tysięcy litewskich Żydów. Niemcom aktywnego wsparcia udzielali kolaboranci ze specjalnej litewskiej formacji wojskowej, kierowanej przez Hauptscharfuehrera SS Martina Weissa. http://audycje.tokfm.pl/podcast/46196 "Nasi" byli tymi, którzy zabijali, i tymi, których zabijano. Te świadectwa mną wstrząsnęły, to w ogóle było szokujące doświadczenie. Pomyślałam, że mieszkańcy Litwy muszą o tym wiedzieć. Muszą wiedzieć, dlaczego Litwini zabijali, wiedzieć, że zabójcami byli całkowicie normalni, zwykli ludzie. Jedni i drudzy byli "nasi". Ofiary, i oprawcy. Nie możemy wyrzec się ani jednych, ani drugich - tłumaczy tytuł swej książki autorka. - To historia o zabójcach i zabitych. O Litwinach i Żydach. O tym, co się stało przed 75 laty na naszej litewskiej ziemi, na której wciąż jest bardzo dużo antysemityzmu. Chociaż Żydów praktycznie już nie ma, nienawiść pozostała. Nawet motywy zostały te same: że Żydzi to komuniści i wrogowie. Do dziś padają te same argumenty."

  8. "Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski" - dyskusja wokół książki: B. Engelking, J.Grabowski, Panz (You Tube).
  9. Jan Grabowski - "Ustawa o IPN. Historia Holocaustu należy do świata.
    • Każdy zamach na niezależność badań spotka się z międzynarodowym potępieniem"
  10. Tadeusz Mazowiecki: "Antysemityzm ludzi łagodnych i dobrych" /Laboratorium Więzi/.
  11. Jakub Karpiński: "Żydzi jako polski problem. Asymetria"
  12. "Po wojnie, z Pomocą Bożą, już niebawem ..."

    Na kwietniową rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Centrum Badań nad Zagładą Żydów szykuje niezwykłą książkę w serii Bibliotek Świadectw Zagłady - wojenne zapiski ojca i córki - Mirki i Kopla Piżyców o życiu w getcie i okupowanej Warszawie

  13. Megila życia Chaima Arona Kapłanaspotkanie z tłumaczką, 23/08/2020.

    Od Wydawcy: „Dziennik 1939. Megila życia” to wydany przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma pierwszy tom „Dziennika” spisanego przez Chaima Arona Kapłana w latach 1933–1942. Przetłumaczony i opracowany przez Blankę Górecką-Nissan tekst inicjuje pierwsze pełne wydanie wspomnień Kapłana w języku polskim. Projekt polskiej edycji Dziennika Ch.A. Kapłana, realizowany przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, jest pierwszym kompletnym wydaniem Dziennika i pierwszym jego szerszym przekła­dem na język polski. Początkowe zeszyty Dziennika, opisujące lata międzywojenne, nigdy nie ukazały się drukiem. Tekst z okresu wojennego został opublikowany po raz pierwszy w języku angielskim w 1965 roku, jednak tak jak w przypadku dostępnych tłumaczeń na języki francuski, niemiecki, duński i japoński, opracowanie to ingeruje w jego treść, pomijając znaczne partie materiału.