Kard. Ryś: rocznice „Nostra aetate” i wizyty Jana Pawła II w synagodze okazją do refleksji nad dialogiem chrześcijańsko-żydowskim
28/11/2025 | Na stronie od 11/06/2025

Źródło: e-Kai
Kard. Grzegorz Ryś podczas 401. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Katowicach przedstawił biskupom propozycje obchodów dwóch ważnych rocznic w kontekście dialogu katolicko-żydowskiego: 60. rocznicy ogłoszenia soborowej deklaracji „Nostra aetate” (1965) oraz 40. rocznicy historycznej wizyty św. Jana Pawła II w rzymskiej synagodze (1986).
– Jesteśmy przekonani – i Konferencja Episkopatu podziela to przekonanie – że te rocznice trzeba przypomnieć nie tylko z racji historycznych, ale przede wszystkim w świetle wyzwań współczesności – podkreślił metropolita łódzki.
W związku z 60. rocznicą ogłoszenia soborowej deklaracji „Nostra aetate”, przypadającą 28 października 2025 r., kard. Ryś zapowiedział organizację dużego wydarzenia w Łodzi, poświęconego refleksji nad relacjami chrześcijańsko-żydowskimi. Wśród zaproszonych gości znajdą się m.in. rabin David Sandmel, przewodniczący Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów, oraz bp Etienne Vetö, biskup pomocniczy Reims, związany ze wspólnotą Chemin Neuf i aktywnie zaangażowany w dialog międzyreligijny.
Planowane są dwa główne panele: teologiczny i socjologiczny. Pierwszy ma służyć podsumowaniu dorobku dialogu od czasu „Nostra aetate” oraz wyznaczeniu kierunków na przyszłość. Drugi będzie próbą socjologicznego zweryfikowania świadomości społecznej dotyczącej przesłania tej deklaracji. – Na temat „Nostra aetate” panuje dziś powszechna niewiedza. Warto się temu przyjrzeć – zaznaczył kard. Ryś.
Drugim wydarzeniem – w nadziei ogólnopolskim – będą obchody 40. rocznicy wizyty Jana Pawła II w rzymskiej synagodze, przypadające 13 kwietnia 2026 r. – Chcielibyśmy pójść śladami papieża, także w wymiarze symbolicznym, przez nawiedzenie synagog w różnych miastach Polski, zarówno tych funkcjonujących, jak i tych, po których pozostała jedynie pamięć – powiedział kardynał. Jak dodał, rozmowy ze stroną żydowską w tej sprawie już się rozpoczęły – w najbliższym czasie spotka się z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem.
Metropolita łódzki zwrócił uwagę na rosnącą potrzebę budowania dojrzałych relacji międzyreligijnych w Polsce. – Nie możemy sobie pozwolić na milczenie w tej kwestii, szczególnie w sytuacji, gdy w Polsce przybywa wyznawców innych religii, a nie zawsze spotykają się oni z życzliwością. Odwoływanie się do chrześcijaństwa w celu uzasadniania wrogości wobec innych to bluźnierstwo – podkreślił.
Pytany o marzenia dotyczące przyszłości dialogu katolicko-żydowskiego, kard. Ryś wskazał na konieczność wprowadzenia w życie już istniejących dokumentów Kościoła. – „Nostra aetate” to był przewrót kopernikański. Ale potem przyszły dokumenty Komisji do spraw judaizmu, która działała najpierw przy papieskiej Radzie a dzisiaj przy papieskiej Dykasterii do spraw Promocji Jedności Chrześcijan, które rozwijają tę deklarację, mówiąc m.in. o katechezie, wspólnej modlitwie, interpretacji Biblii. Potrzebujemy je nie tylko znać, ale nimi żyć – podkreślił.
Program
Międzynarodowa konferencja 60 lat po Nostra aetate Ewaluacja i marzenia
27 października 2025 r. Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi, ul. św. Stanisława Kostki 14 Język: polski i angielski
- 9:30 - kardynał Grzegorz Ryś (Przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski), powitanie i wprowadzenie
- 9:45-12:00 -
„60 lat po Nostra aetate. Rozpoznanie przeszłości i marzenia na przyszłość”
- perspektywa żydowska: rabin David Sandmel (Przewodniczący Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów ICCJ)
- perspektywa chrześcijańska: biskup Étienne Vetö (biskup pomocniczy archidiecezji Reims)
- prowadzący dyskusję: kardynał Grzegorz Ryś
- 12:00-13:00 - Obiad
- 13:00-15:00 -
„60 lat po Nostra Aetate. Dlaczego nie wiemy, czego nie wiemy?”
- wykład: prof. Kaja Kaźmierska (Uniwersytet Łódzki)
- prowadzący dyskusję: prof. Sławomir Jacek Żurek (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- uczestnicy dyskusji: prof. Antoni Sułek (Uniwersytet Warszawski) prof. Bożena Szaynok (Uniwersytet Wrocławski)
- 15:00-15:45 -
Prezentacja książki: Kościół katolicki „naszych czasów” wobec Żydów i Judaizmu. Dokumenty Stolicy Apostolskiej (1965–2015) i komentarze [WAM 2025, Kraków]
- panel autorski: kardynał Grzegorz Ryś, ks. prof. Andrzej Perzyński (UKSW), prof. Sławomir Jacek Żurek (KUL), ks. prof. Mirosław Wróbel (KUL), ks. prof. Alfred Wierzbicki (UMCS),
- prowadzący dyskusje: prof. Jan Grosfeld (UKSW)
przerwa
- 16:00-17:00
Medytacja nad Słowem Bożym i wspólna modlitwa – Chór i orkiestra Wspólnot Neokatechumenalnych
- rabin Dawid Szychowski
- kardynał Grzegorz Ryś
Więcej:
- Nostra aetate
- Wskazówki i sugestie w sprawie wprowadzania w życie deklaracji soborowej Nastra aetate
- Żydzi i judaizm w głoszeniu słowa Bożego i katechezie Kościoła katolickiego Wskazówki do właściwego przedstawiania tych zagadnień 24 czerwca 1985 r. (Komisja do Spraw Kontaktów Religijnych z Judaizmem)
- 60 lat Nostra Aetate: Konferencja z kard. Grzegorzem Rysiem, rabinką Małgorzatą Kordowicz i s. dr Katarzyną Kowalską NDS:
Poniedziałek, 31 marca 2025 r. - "Nostra aetate" - minione rocznice
- 50-lecie "Nostra aetate" - obchody (2015).
Stanisław Krajewski - 50-lecie deklaracji soborowej "Nostra aetate" (1965-2015). - Żydzi i chrześcijanie obchodzą 55-lecie Nostra aetate 28/10/2020
- Benedykt XVI na 40-lecie "Nostra aetate"
- 50-lecie "Nostra aetate" - obchody (2015).
- Z wypowiedzi Kościoła katolickiego o stosunkach z Żydami i religią żydowską
- Z wypowiedzi Kościoła o stosunkach z Żydami i religią żydowską Publikacja PRChiŻ rozdział 8.