Rok Edyty Stein we Wrocławiu

Msza święta inaugurująca „Rok Edyty Stein”

Edyta Stein jako asystentka Edmunda Husserla/fot. mat. pras.

Edyta Stein jako asystentka Edmunda Husserla/fot. mat. pras.

Źródło: Towarzystwo im. Edyty Stein

Rok Edyty Stein

Lektura uzupełniająca:

Parafia św. Michała Archanioła we Wrocławiu przy ul. Bolesława Prusa, na terenie której znajduje się Dom Edyty Stein, zaprasza w niedzielę 9 stycznia 2022 roku na uroczystą Mszę św. o godz. 12.30 inaugurującą „Rok Edyty Stein”.

Czytaj więcej:

Rada Miejska Wrocławia ustanowiła rok 2022 Rokiem Edyty Stein – patronki Europy, św. Teresy Benedykty od Krzyża – by uczcić jej 130. rocznicę urodzin i 80. rocznicę śmierci. Wydarzeniem zapowiadającym obchody jest rozbudowanie ekspozycji stałej w Domu Edyty Stein.

Katolicka święta o niezwykłej biografii

Edyta Stein urodziła się we Wrocławiu w 1891 r. w pobożnej żydowskiej rodzinie. W wieku 30 lat przeszła na katolicyzm, a 12 lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. Zginęła 9 sierpnia 1942 r. w komorze gazowej obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.

W 1987 r. została beatyfikowana, a 11 lat później kanonizowana. W 1999 r. Jan Paweł II ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża patronką Europy. Stein była doktorem filozofii i prowadziła bardzo bogatą działalność naukową.

Miejsce dialogu na wrocławskim Ołbinie

Jej dom rodzinny we Wrocławiu przy ul. Nowowiejskiej 38 przekształcono w centrum badań poświęconych jej osobie. Jest to także miejsce spotkania narodów polskiego, niemieckiego i żydowskiego oraz miejsce międzyreligijnego dialogu chrześcijańsko-żydowskiego.

Pokój Eriki, siostrzenicy Edyty Stein

W grudniu 2020 r. z Towarzystem im. Edyty Stein skontaktował się Shlomo Kovalski, syn siostrzenicy Edyty Stein – Eriki Tworoger. Erika w domu przy ul. Nowowiejskiej 38 spędziła 28 lat. Jej pamięci poświęcone zostały nowa część wystawy stałej oraz album prezentujący pamiątki rodzinne przekazane przez Shlomo Kovalskiego. Są to unikatowe zdjęcia, listy, pocztówki i dokumenty, jak np. pamiętnik Eriki z odręcznymi wpisami członków najbliższej rodziny oraz przyjaciół.

Otwarcie pokoju i prezentacja albumu autorstwa Maayan de Sánchez „Z Breslau do Jerozolimy. Channah Erika Tworoger – siostrzenica Edith Stein” odbędzie się 13 października o godz. 16.00.

Promocja katalogu „Z Breslau do Jerozolimy. Channah Erika Tworoger..."

Spotkania
Termin 13 października 2021 od 16:00 do 18:00
Miejsce online
Strona organizaora

Dr Anna Siemieniec o katalogu „Z Breslau do Jerozolimy. Channah Erika Tworoger – siostrzenica Edith Stein”

Z Breslau do Jerozolimy... Taki kierunek ucieczki przed nazizmem obrała urodzona 110 lat temu Erika Fanny Tworoger. Dotychczas niewiele wiedzieliśmy o jej życiu. Znane były tylko dwie fotografie rodzinne, na których uwieczniona została w wieku niemowlęcym.

Latem 1911 roku Elfriede (Frieda) Tworoger, trzymając na rękach swoją siedmiomiesięczną córeczkę Erikę, zapukała do drzwi rodzinnego domu przy Michaelisstraße (obecnie ulica Nowowiejska). Właśnie rozpadło się jej małżeństwo z Salo Tworogerem, wdowcem z Gleiwitz (obecnie Gliwice), który miał już dwoje dzieci z pierwszego związku. Auguste Stein przyjęła córkę i wnuczkę z otwartymi ramionami, a mała Erika wzrastała bez ojca, ale w wielopokoleniowej rodzinie.

Kiedy po dramatycznym pogromie Żydów z 9 na 10 listopada 1938 roku (zwanym nocą kryształową) rodzina Steinów poszukiwała sposobu emigracji z Niemiec w ucieczce przed antysemickimi prześladowaniami, dla Eriki jedyną możliwością okazał się wyjazd do Palestyny. W Breslau pozostawiła matkę – Elfriede – której nie udało się uzyskać wizy, by opuścić nazistowskie Niemcy. Ci, którzy wyjechali z Breslau, przeżyli. Ci, którzy zostali, zginęli w Holokauście.

W grudniu 2020 roku z Domem Edyty Stein skontaktował się Shlomo Kovalski (Cohen) – syn Channah Eriki oraz Itzhaka Mendla Cohenów. Dzięki bogatej korespondencji, prowadzonej przy współudziale Maayan de Sánchez, podjęte zostały działania zmierzające do upamiętnienia Eriki w pokojach jej rodzinnego domu, w którym spędziła dwadzieścia osiem lat życia.

Jej pamięci poświęcona została nowa część wystawy stałej oraz niniejsza publikacja prezentująca bogaty wybór archiwaliów rodzinnych przekazanych przez Shlomo Kovalskiego. Zawiera ona kopie dotychczas niepublikowanych materiałów – unikatowych zdjęć, listów, pocztówek, dokumentów oraz rodzinnych pamiątek, takich jak pamiętnik Eriki z odręcznymi wpisami członków najbliższej rodziny oraz przyjaciół.

O życiu, nagłych wyborach, radościach i cierpieniu Eriki opowiada Maayan de Sánchez. W jej narracji wyczuwa się bliskość i znajomość kultury żydowskiej, a także emocjonalne zaangażowanie, gdy porusza sprawy najtrudniejsze, dotyczące dramatycznych losów poszczególnych członków rodziny Steinów podczas Holokaustu.

Autorką katalogu jest Maayan de Sánchez, ur. w 1951 w Getyndze. Ukończyła Kolegium Nauczycielskie jako nauczycielka języka angielskiego, historii i sztuki. W późniejszym czasie otrzymała tytuł magistra (M.A.) z literatury niemieckiej i nauk politycznych. Mieszkała w Stanach Zjednoczonych, Izraelu, Argentynie i Szwecji. W 2012 roku, po przygotowaniu i kilkuletnim okresie próbnym przeszła na judaizm przed ortodoksyjnym sądem rabinicznym.

Obecnie jest na emeryturze i mieszka w Berlinie. Jej bieżące zainteresowania badawcze dotyczą iberyjskich Żydów, którzy zostali wygnani z półwyspu iberyjskiego u schyłku XV wieku, w szczególności tych, którzy czuli się przymuszeni przyjąć chrześcijaństwo. W tym temacie Maayan de Sánchez prowadzi badania nad zakodowanym dziełem renesansowego malarza żydowskiego pochodzenia. Katalog opracowano w języku polskim, niemieckim i angielskim.