Legacy - dziedzictwo
Jakie jest dziedzictwo polskich Żydów?
24/01/2021 | Na stronie od 21/01/2021
From: POLIN
Dyskusję z autorami książki towarzyszącej galerii "Dziedzictwo". Dyskusję z prof. Haliną Goldberg, prof. Katrin Steffen i prof. Antonym Polonskim poprowadzi prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett.
Więcej z trwającego od 17. stycznia 2021 programu "Dziedzictwo":
- 17 stycznia - Otwarcie. Cykl filmów, który jest zapisem rozmów na temat uniwersalnych prawd poruszanych w galerii „Dziedzictwo”. W tym materiale dziennikarka i reportażystka Hanna Rydlewska rozmawia z Joanną Fikus, kierowniczką działu wystaw Muzeum POLIN, o odwadze prezentowanych postaci.
- 20 stycznia - Dyskusja z udziałem dr Karoliny Szymaniak, dr Michała Trębacza i prof. Stanisława Krajewskiego poprowadzi dr Tamara Sztyma.
- 24 stycznia (niedziela), godz. 20.00
- transmisja na stronach Muzeum POLIN oraz Friends of POLIN na Facebooku
- dyskusja w języku angielskim bez tłumaczenia na język polski
W trakcie dyskusji zastanowimy się, jakie były środowiskowe i tożsamościowe czynniki, które kształtowały drogi polskich Żydów oraz ich osiągnięcia. Jakie bariery i jakie możliwości napotykali Żydzi w dziedzinach, w których się wyróżniali? Czy do dziedzin, którymi się zajmowali, wnieśli jakieś wartości wyniesione z żydowskiej lub z polsko-żydowskiej kultury?
Czy możliwe jest w ogóle jednoznaczne zdefiniowanie dziedzictwa polskich Żydów? A jeśli nie – według jakich kluczy można próbować je definiować? W jaki sposób tworzone są kanony sławnych osób, jaki jest mechanizm przechodzenia do historii lub bycia przez nią zapomnianym?
Galeria "Dziedzictwo"
Galeria "Dziedzictwo" jest poświęcona kulturowemu dorobkowi polskich Żydów. Chcemy przypomnieć ludzi, których dokonania stały się dziedzictwem kolejnych pokoleń i nas dzisiaj. Chcemy pokazać ich niezwykłe biografie, w których odbicie znajduje wiele burzliwych wydarzeń historycznych. Jednocześnie chcemy też spojrzeć na sylwetki tych osób w świetle ich żydowsko-polskich korzeni.
Od końca XVIII wieku, wraz z postępującą emancypacją, coraz więcej Żydów wychodziło poza świat tradycji, uczestnicząc w życiu społecznym, politycznym i kulturalnym swojego otoczenia. Niektóre dziedziny stawały się im szczególnie bliskie – mieli do nich łatwiejszy dostęp niż do innych, bądź wybierali je, kierując się wyniesionymi z żydowskiej kultury wartościami. Zdarzało się również, iż do dziedzin, którymi się zajmowali, wnosili nową, wywodzącą się z żydowskiej tradycji perspektywę, niekiedy mającą też związek z ich polskimi korzeniami. Ich osiągnięcia, niektóre uznane na arenie międzynarodowej, inne znane lepiej w polskim bądź w żydowskim świecie – mają wartość uniwersalną.
Do pokazania w galerii "Dziedzictwo" wybraliśmy 26 postaci, reprezentujących różne obszary twórczości i działalności – sztukę, literaturę, muzykę, teatr i film, nauki ścisłe i humanistyczne, prawo, edukację, ekonomie, politykę. Ich dorobek jest ważny dla cywilizacji światowej, polskiej lub żydowskiej. Zestawione biografie bohaterów galerii ukazują szerokie spektrum dziedzin i obszarów życia, w których zaznaczyli swoją obecność polscy Żydzi oraz różnorodność życiowych losów i relacji z żydowskim światem. Wszyscy są polskimi Żydami w tym sensie, że urodzili się i na ogół wychowali w Polsce lub na ziemiach polskich. Jedni dorastali w rodzinach religijnych, inni – w zasymilowanych, niektórzy – zmienili wyznanie. Wielu z nich porzuciło świat tradycji lub wyjechało z Polski, jednak fakt wychowania w świecie polsko-żydowskich wartości nie pozostawał bez wpływu na ich życiowe wybory.
Ta konstelacja bohaterów tworzy zbiorowy portret polskich Żydów, w całej jego różnorodności, widziany poprzez życie i osiągnięcia jednostek, które są jednocześnie wyjątkowe i reprezentatywne. Ich losy rozgrywały się na styku wielu kultur, cechowało je otwarcie na świat. Mamy nadzieję, iż ich historie, osiągnięcia i reprezentowane przez nich wartości staną się źródłem inspiracji także dla nas dzisiaj i dla przyszłych pokoleń.