SZYMON RUDNICKI laureatem Nagrody Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2008

Prof. Szymon Rudnicki

SZYMON RUDNICKI laureatem Nagrody Jana Karskiego i Poli Nireńskiej za rok 2008

Prof. dr hab. Szymon Rudnicki jest laureatem tegorocznej nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej, w uznaniu jego wybitnych osiągnięć w dziedzinie współczesnej historii politycznej Polski i historii Żydów polskich, jego zasług jako wykładowcy, a także autora i wydawcy prac na temat nacjonalizmu, partii politycznych, reprezentacji Żydów w Sejmie oraz relacji polsko- żydowskich w Polsce XX wieku.

Nagroda ta, ustanowiona przez Profesora Jana Karskiego w 1992 roku i administrowana przez żydowski Instytut Naukowy YIVO (YIVO Institute for Jewish Research) w Nowym Jorku, jest przyznawana dorocznie autorom publikacji odzwierciedlających wkład Żydów polskich w kulturę polską. Wysokość nagrody wynosi $5000. Laureata nagrody wybrał Komitet w składzie: prof. Jerzy Tomaszewski, prof. Feliks Tych, dr Eleonora Bergman w imieniu żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz dr Carl J. Rheins i Marek Web w imieniu YIVO Institute for Jewish Research w Nowym Jorku.

Uroczystość wręczenia nagrody miała miejsce w środę, 5 listopada 2008 roku, w żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie, ul. Tłomackie 3/5

Szymon Rudnicki urodził się w Wilnie w 1938 roku. Jest profesorem historii na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie od wielu lat naucza i pracuje naukowo w Instytucie Historycznym. W latach 1973-1987 był zastępcą dyrektora Instytutu, a także prodziekanem. Jest autorem prac monograficznych i dużej ilości artykułów drukowanych w periodykach historycznych i wydawnictwach popularnych w Polsce, Izraelu, Niemczech, Rosji i USA.

Naczelnym tematem badań prof. Rudnickiego jest rozwój ideologii prawicowych i działalność ugrupowań prawicy polskiej w pierwszej połowie XX wieku. Wśród monografii należy wymienić następujące tytuły: Narodowa Demokracja w Warszawie, 1918-1939 (1972); Działalność polityczna konserwatystów polskich, 1918-1926 (1981); Obóz Narodowo-Radykalny. Geneza i działalność (1985). Ważne miejsce w pracy badawczej prof. Rudnickiego zajmuje kwestia żydowska w Polsce i stosunki polsko-żydowskie, głównie w okresie międzywojennym. W jego twórczości znajdują się publikacje na temat mniejszości narodowych, antysemityzmu w programach skrajnej prawicy (antysemityzm totalny), numerus clausus, rytualnego uboju, stosunku Sanacji do kwestii żydowskiej, antyżydowskiego ustawodawstwa w II Rzeczpospolitej, żydowskiej reprezentacji poselskiej w Sejmie. Temu ostatniemu tematowi poświęcona jest najnowsza monografia prof. Rudnickiego Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej (2003). Książka ta została wyróżniona w 2004 r. Nagrodą KLIO I stopnia.

Prof. Szymon Rudnicki jest również związany z żydowskim Instytutem Historycznym jako członek od 1988 r. kolegium „Biuletynu ŻIH”, a następnie „Kwartalnika Historii Żydów”. Jest także członkiem Rady Archiwalnej przy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, członkiem Komitetu Redakcyjnego i Rady Naukowej Polskiego Słownika Biograficznego, oraz innych instytucji społeczno-naukowych w kraju i zagranicą. Zmarły 15 lipca 2000 roku Profesor Jan Karski był w czasie wojny kurierem rządu polskiego w Londynie. Przedostał się z okupowanej Polski na Zachód i przekazał rządom alianckim informacje o postępującej zagładzie ludności żydowskiej w Polsce dokonywanej przez okupantów niemieckich. Nagroda została ufundowana przez Jana Karskiego dla uhonorowania pamięci jego żony, Poli Nireńskiej, tancerki i choreografa, która w czasie wojny uratowała się jako jedyna z ponad siedemdziesięcioosobowej rodziny żydowskiej.

W poprzednich latach laureatami Nagrody Jana Karskiego i Poli Nireńskiej byli: Eugenia Prokop-Janiec, Jerzy Ficowski i Michał Friedman, Marek Rostworowski, Henryk Grynberg, Ruta Sakowska, Jerzy Tomaszewski, Hanna Krall, Maria i Kazimierz Piechotkowie, ks. Stanisław Musiał, Leszek Hońdo, Michał Jagiełło, Monika Adamczyk-Garbowska, Jan Jagielski, Joachim Russek i Joanna Tokarska- Bakir. żydowski Instytut Historyczny

ul. Tłomackie 3/5 00-090 Warszawa tel. (22) 827-92-21 fax 827-83-72 secretary@jhi.pl www.jhi.pl