Obchody 81. rocznicy Zagłady kieleckiego getta

Źródło: Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach

Z inicjatywy Stowarzyszenia im. Jana Karskiego uczczono ofiary Zagłady kieleckiego getta w sierpniu 1942 roku. Główna uroczystość odbyła się 20 lipca przy pomniku „Menora”.

– Stojąc w tym sierpniowym skwarze, próbuję sobie wyobrazić ogrom tragedii, która działa się tuż obok zwykłego, letniego życia pozostałych mieszkańców Kielc i moja wyobraźnie jest wobec tego zadania bezradna. Ktoś przecież nie anonimowy, zasłaniając się systemem, dobrem narodu, zdecydował, że będą ludzie, którzy będą mogli poszerzać swoją „przestrzeń życiową” i będą ludzie, których należy z tego świata usunąć, zniknąć, zgładzić.

– mówiła podczas uroczystości Małgorzata Kowalewska, prezes Stowarzyszenia.

W uroczystość wzięli udział Bożena Szczypiór, wiceprezydent Kielc, dr Robert Piwko, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, oraz Martin Gärtner, konsul generalny Austrii – jego obecność wiązała się z tym, że w kieleckim getcie uwięziono również ok. tysiąca wiedeńskich Żydów, z których większość zginęła z Żydami kieleckimi w Treblince.

W przededniu uroczystości otworzono w centrum miasta, na Placu Artystów, plenerową wystawę „Byli sąsiadami. Ludzkie wybory i zachowania w obliczu Zagłady”, przygotowaną przez United States Holocaust Memorial Museum. Przedstawicielka Muzeum w Polsce, Alina Skibniewska, mówiła:

– Historia Polski jest pokazana na wystawie na tle innych krajów europejskich (…). Problemy, które dotyczyły mieszkańców tej ziemi, dotyczyły też innych ludzi, i są to problemy uniwersalne. Jesteśmy wyjątkiem, jeśli chodzi o przebieg Zagłady, nie jesteśmy wyjątkiem, jeśli chodzi o postawy ludzi, a to jest głównym tematem wystawy. –

W ramach otwarcia wystawy poruszający wykład pt.: „Nieobecni. Opowieść o żydowskich mieszkańcach Kielc” wygłosił Krzysztof Myśliński, historyk, specjalista od dziejów Kielc.

W środę, 23 sierpnia, kilkudziesięciu mieszkańców wzięło udział w spacerze miejskim po terenie dawnego getta w Kielcach, odkrywając z przewodnikiem, Piotrem Świerczyńskim ze Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, jakich wydarzeń świadkami były istniejące do dziś kieleckie budynki i ulice.

Upamiętnienie 81. rocznicy Zagłady kieleckiego getta zakończyła Pielgrzymka Pamięci do Treblinki. W wyjeździe do miejsca śmierci ponad dwudziestu tysięcy Żydów z kieleckiego getta, pojechało kilkudziesięciu mieszkańców miasta. W drodze do Treblinki uczestnicy zatrzymali się w Warszawie, gdzie z rabinem Icchakiem Rapaportem zwiedzili Synagogę Nożyków. W Treblince odbyła się uroczystość, podczas której modlono się psalmami i odczytywano zachowane nazwiska kieleckich ofiar Zagłady. Uczestnicy pielgrzymki zapalili znicze przy kamieniu upamiętniającym ofiary z Kielc, a następnie w ciszy i zadumie rozeszli się po terenie dawnego obozu, by indywidualnie oddać hołd zamordowanym.