U muzułmanów Ramadan 2023: 23 marca do 21 kwietnia

Źródło: Najwyższe Kolegium Muzułmańskie

Oświadczenie w sprawie ustalenia pierwszego dnia miesiąca ramadan

Chwała Allahowi Panu Światów
oraz Błogosławieństwo i Pokój Prorokowi Muhammadowi (saał)!

Dążąc do jedności społeczeństwa muzułmańskiego w Polsce oraz do ujednolicenia kalendarza miesiąca ramadan (rozpoczęcie postu) oświadczam, iż pierwszym dniem miesiąca ramadan jest 23 marca 2023 roku (czwartek) i jest to pierwszy dzień postu, który jest obowiązkiem każdego muzułmanina, oprócz osób zwolnionych z niego, zgodnie ze słowami Bożymi:

O wy, którzy wierzycie! Przepisany jest wam post, tak jak był
przepisany tym, którzy byli przed wami. Być może, będziecie wytrwali!
Koran, 2:183

Tomasz Miśkiewicz
Mufti Rzeczypospolitej Polskiej
Przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego
Muzułmański Związek Religijny w RP

Życzenia ramadanowe

W imię Boga Miłosiernego, Miłościwego!

Drodzy Bracia i Siostry, oto przed nami ramadan, miesiąc postu i modlitwy, obowiązek i wytchnienie dla ludzi. Czas, dany nam przez Wszechmogącego, abyśmy uwolnili się od problemów codzienności, które jakże często odbierają nam to, co najważniejsze: spokój ducha, rodzinne szczęście, dobrą wiarę w Boga. W tym świętym miesiącu mamy okazję oczyścić swoje serca, zbliżyć się z rodzinami oraz przyjaciółmi, zjednoczyć się duchowo z ogólnoświatową muzułmańską wspólnotą.

Skierujmy swoje myśli i modlitwy w stronę Boga, z przeświadczeniem, że zostaną wysłuchane, a my staniemy się ludźmi lepszymi, bardziej dojrzałymi, wierzącymi mądrzej i silniej.

Bóg zawsze wie, co znajduje się w naszych sercach. Ufajmy w Jego miłosierdzie. Niechaj przyjmie nasz post oraz modlitwy.

Ramadan karim!

Tomasz Miśkiewicz
Mufti Rzeczypospolitej Polskiej
Przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego
Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP

Ramadan 2023

Ramadan – święty miesiąc postu i błogosławieństwa

Drodzy bracia i siostry!

Błogosławiony miesiąc ramadan, w którym zesłano Koran jako przewodnik dla ludzi i jasny znak dla odróżnienia prawdy od fałszu, a kto ujrzy z was nów księżyca (który oznacza, że rozpoczął się ramadan), to nakazany jest wam post. Islam został zbudowany na pięciu filarach: szahadzie (wyznaniu wiary), wykonywaniu modlitw, jałmużnie, pielgrzymce i poście w miesiącu ramadan.

Ramadan to miesiąc, w którym został zesłany Koran jako przewodnictwo dla ludzi, jasne wskazanie drogi prostej i rozróżnienie między prawdą a kłamstwem. Kogo zastanie ten miesiąc, niechaj w nim pości. Kto jest chory lub w podróży, niech pości później taką liczbę dni, ile nie pościł. Bóg pragnie dla was ułatwienia, a nie utrudnienia, abyście dopełnili liczbę dni postu i abyście chwalili Boga za to, że skierował was na drogę prostą. Być może, będziecie wdzięczni. (sura Krowa, 2:185)

Ramadan jest dziewiątym miesiącem roku w kalendarzu muzułmańskim. Nazwa jego oznacza ‘palący’ – to ślad, że niegdyś odnosił się do miesiąca letniego. Z chwilą rozpoczęcia ery muzułmańskiej wprowadzono kalendarz księżycowy. Ramadan zaczął się przesuwać co roku o jedenaście dni, gdyż o tyle rok księżycowy jest krótszy od słonecznego. W ten sposób ramadan wędruje powoli wstecz przez wszystkie pory roku, sprawiedliwie rozdzielając związane z nim wyrzeczenia wśród muzułmanów zamieszkujących różne strefy geograficzne. Ramadan bowiem jest miesiącem wielkiego postu w islamie. Według tradycji Bóg wyróżnił ramadan czyniąc go miesiącem zesłania Koranu. Ramadan jest okresem pokuty i odpuszczeniem grzechów. Najistotniejsza jest intencja muzułmańskiego postu. Nie jest to praktyka umartwiania się ani zaprzeczenia prawom ciała. Post (saum) jest sposobem przerywania rutyny zaspakajania potrzeb codziennych oraz ćwiczenia ciała i ducha. Chodzi tu o umocnienie dyscypliny wewnętrznej i siły moralnej. Przestrzegania postu nie można praktycznie skontrolować, stanowi on lekcję najszczerszego bezinteresownego poświęcenia dla zyskania łaski Boga, który jako jedyny wie, czy wierny zachowuje post, czy też nie. Post obowiązuje wszystkich dorosłych wiernych, zdrowych na ciele i umyśle, żyjących w warunkach, które pozwalają im znosić post bez szkody dla zdrowia. Choroba nieuleczalna, menstruacje, ciąża, połóg, karmienie piersią, podróż pozwalają odłożyć spełnienie obowiązku na inny miesiąc tego samego roku. Jest to zwolnienie czasowe, które mija po powrocie takiej sytuacji do normy.

Nadszedł czas szczególny, dziękujmy więc Allahowi (słt) za to, że obdarzył nas życiem, byśmy mogli pościć dla niego od przedświtu do zachodu słońca, modlić się wszystkie modlitwy obowiązkowe, robić dobre uczynki jak na przykład rozdawać sadogę ubogim czy też zapraszać i przyjmować poszczących w swoich domach, czytać Koran.

Prorok Muhammad (saał) powiedział, iż miesiąc ten jest niezwykłym miesiącem. Wiernego, który go wypełnił czcią i dobrymi uczynkami – Allah (słt) wynagrodzi.

Gdy nastaje ramadan, zostają otworzone wrota Raju, zaś wrota piekieł zostają zamknięte, diabły przykute są łańcuchami. Wyjątkowe wartości postu dla wiernego, to otworzenie wrót Raju dla czyniących przykazane i dobre uczynki, zamknięcie wrót Piekła oraz przykucie i splątanie łańcuchami diabłów.

Wyjątkowość tego miesiąca to nadzieja na nagrodę dla tych co pościli w ramadanie, przebaczenie człowiekowi jego poprzednich grzechów, przybliżenie do Allaha (słt).

Każdy dobry uczynek człowieka jest powiększany i tak za jeden dobry – dziesięć, i tak do siedmiuset. Poszczącemu dane są dwa szczęścia: szczęście – radość kiedy kończy post posiłkiem i radość, iż w Dniu Zmartwychwstania spotka swego Pana Stwórcę, Tego, który uśmierca i przywróci ponownie do życia w Dniu Sądu Ostatecznego. W Dniu Sądu niczym będą pieniądze, zyska ten, który powróci do Boga z czystym sercem. Poszczący wynagrodzeni zostaną w ten dzień w wyjątkowy sposób.

Post jest tajemnicą, którą znają tylko poszczący i Allah (słt). Jeżeli poszczący przerwie post, tak by nikt z ludzi nie dowiedział się o tym, jest w stanie to uczynić ale nie uczyni tego przez strach przed Bogiem, który ciągle ma na uwadze jego postępki jawne i skryte.

Post chroni poszczącego przed głupimi, niedorzecznymi i próżnymi słowami oraz grzechami, a w perspektywie Dnia Sądu Ostatecznego wybawia go od piekła, bo jak powiedział Prorok Muhammad (saał): „…post jest tarczą chroniącą sługę Allaha przed ogniem piekielnym…”.

Post w miesiącu ramadan jest jednym z filarów islamu, bez którego wiara zaczyna się chwiać.

Każdej nocy tego niezwykłego miesiąca Prorok Muhammad (saał) miał zwyczaj celebrować specjalne nabożeństwa, szczególnie długie, recytował w tym czasie partie Koranu tak, że całość wyrecytował w ciągu miesiąca. Te nabożeństwa połączone z recytacją Koranu nazywają się Salat at-Tarałih, Salat al-Kijam.

Tomasz Miśkiewicz

Mufti Rzeczypospolitej Polskiej
Przewodniczący Najwyższego Kolegium Muzułmańskiego
Muzułmański Związek Religijny w RP

Informacje o ramadanie

O wy, którzy wierzycie! Przepisany jest wam post, tak jak był przepisany tym, którzy byli przed wami. Być może, będziecie wytrwali! (sura Krowa, 2:183)

Post to powstrzymanie się od czynników unieważniających post od świtu do zachodu słońca, poprzedzone intencją, wyrażoną słownie bądź w sercu. Obowiązek poszczenia w ramadanie nałożył Allah Najwyższy na muzułmanów w drugim roku hidżry (emigracji Proroka Muhammada z Mekki do Medyny). Post w ramadanie jest obowiązkiem i jest jednym z pięciu filarów islamu. Osoba, która uważa, że tak nie jest, uznawana jest za niewiernego. Post w ramadanie – dziewiątym miesiącu kalendarza muzułmańskiego – trwa 29 lub 30 dni.

Ramadan stanowi dla wszystkich muzułmanów czas wyjątkowy, to miesiąc szczególnego kontaktu z Bogiem, samodyscypliny i refleksji. Poszczący, doświadczając pragnienia i głodu, solidaryzują się z głodującymi na całym świecie. Miesiąc ten powinien być dodatkowo wypełniony modlitwą i dobrymi uczynkami.

Posłaniec Allaha (saał) powiedział:

„Kto pościł w ramadanie z wiarą i nadzieją na nagrodę, przebaczono mu przeszłe grzechy” (relacjonował Ahmad).

Osoby zwolnione z postu:

1. chorzy umysłowo i nie mający świadomości (nieprzytomni, w śpiączce), aż odzyskają zmysły (nie spoczywa na nich obowiązek nakarmienia bądź odrabiania postu);
2. osoby starsze lub nieuleczalnie chorzy (zobowiązani są do nakarmienia biednego za każdy dzień w którym nie pościli);
3. kobiety miesiączkujące, będące w ciąży, w połogu, lub karmiące piersią (zobowiązane są do odrobienia postu tzn. poszczenia w innym terminie tylu dni, ile nie pościły);
4. chorzy, jeżeli post wzmaga chorobę lub opóźnia wyleczenie (zobowiązani są do odrobienia postu tzn. poszczenia w innym terminie tylu dni, ile nie pościli);
5. osoby będące w podróży, gdy post sprawia im kłopot (zobowiązani są do odrobienia postu tzn. poszczenia w innym terminie tylu dni, ile nie pościli);
6. dzieci (można zachęcać dzieci do postu, aby się do niego przyzwyczajały, a po osiągnięciu dojrzałości płciowej post staje się dla nich obowiązkiem).

Czynniki unieważniające post:

1. wszystko, co przedostaje się do przewodu pokarmowego przez usta, bez względu czy będzie to jedzenie lub picie, odżywcze dla organizmu lub rzecz nie dostarczająca wartości odżywczych dla organizmu. Wszystko, co jest odżywcze dla organizmu, ale dostało się do niego inną drogą niż przez usta, np. kroplówka. Natomiast zastrzyk lekarstwa, wykonany domięśniowo lub dożylnie, nie unieważnia postu. Również nie unieważnia postu zjedzenie lub wypicie czegokolwiek, gdy zapomnieliśmy że pościmy;
2. umyślne wymioty. Wymioty nie wymuszone nie unieważniają postu;
3. wytrysk spermy, czy to spowodowany pocałunkiem czy masturbacją, unieważnia post. Jeżeli natomiast wytrysk nastąpi przez patrzenie lub rozmyślanie – nie unieważnia postu, jak również wypłynięcie śluzu, nie ma wpływu na post.
4. stosunek seksualny, dozwolony jest tylko w nocy.

Dopuszcza się poszczącemu następujące rzeczy:

1. wchodzenie do wody i zanurzanie się w niej w celu wykonania gusl lub ostudzenia ciała od żaru i pragnienia. Jeżeli do przełyku nieumyślnie dostanie się woda, to post pozostaje nadal ważny;
2. czernienie powiek antymonem i zakraplanie oczu, nawet gdy odczuwany jest smak w przełyku, gdyż oko nie ma połączenia z resztą ciała;
3. zakraplanie ucha. Gdy coś dostanie się przez usta lub nos, jest uważane za przerywające postu;
4. płukanie ust i nosa, ale bez przesady. Jeżeli przełknie się trochę wody nieumyślnie, nie unieważnia to postu;
5. pocałunki z małżonkiem, jeżeli są w stanie zapanować nad pożądaniem;
6. puszczanie krwi, jeżeli nie osłabia poszczącego;
7. lewatywa;
8. połykanie śliny, pyłu z powietrza, wąchanie przyjemnych zapachów, próbowanie jedzenia, ale należy je wypluć, aby nie dostało się do wnętrza ciała;
9. spanie w stanie dżanaba (spowodowany mokrym snem lub stosunkiem z żoną w nocy).

Etykieta związana z postem:

1. spożycie as-sahur – posiłek przed świtem. Prorok Muhammad (saał) powiedział: „Jedzcie przed wznowieniem postu, bo w tym posiłku jest błogosławieństwo”;
2. al-iftar – jak najszybsze przerwanie postu po zachodzie słońca poprzez spożycie daktyli w nieparzystej ilości lub wody. Następnie wykonuje się modlitwę magrib i spożywa się obiad. Posiłek można zjeść również przed magrib.
3. dua (suplikacja) przed przerwaniem postu po zachodzie słońca: „Przeszło pragnienie, wypełniły się żyły i daj Bóg jest nagroda” (zahaba az-zaman ła ibtallat al-uruk ła sabata al-adżr inszaAllah taala);
4. unikanie wszystkiego, co koliduje w jakiś sposób z postem: kłamstwo, obgadywanie, plotki, gadanie bez sensu i przeklinanie, w ogóle unikanie tego, co islam zakazuje, aby osiągnąć bogobojność (takła), do której prowadzi post;
5. nasilenie zbożnych czynów, zwłaszcza uczenie się i nauczanie Koranu, rozdawanie jałmużny, trzymanie się sunny Proroka Muhammada (saał), zwłaszcza uczestniczenie w modlitwie tarałih;
6. szczotkowanie zębów misłakiem.

Modlitwa tarałih

Jest to modlitwa nocna, po modlitwie isza, odprawiana tylko w ramadanie. Można ją wykonać w meczecie albo w domu. Składa się z 8 lub 20 rakatów.

Lajlat al-kadr (Noc przeznaczenia) Jest to najlepsza z nocy w roku. Allah mówi:

Zaprawdę, zesłaliśmy ten Koran w Noc Przeznaczenia.
Skąd miałbyś wiedzieć, co to jest Noc Przeznaczenia?
Noc Przeznaczenia jest lepsza od tysiąca miesięcy!
Zstępują wówczas Aniołowie i Duch za pozwoleniem swego Pana, aby wypełnić każde polecenie.
Ona jest pokojem aż do nastania brzasku.
(sura Noc przeznaczenia, 97:1-5)

Prorok zachęcał muzułmanów do modlenia się tej nocy, gdyż dla tych którzy robią to z wiarą i pragnieniem nagrody, przebaczone będą minione grzechy. Zalecał również mówienie następujących słów: „O Boże! Ty jesteś wybaczający, miłujesz wybaczenie, proszę wybacz mi moje grzechy!” (Allahumma, innaka afułł tuhibbu al-afła fa afu anni).

Prorok Muhammed (saał) powiedział: „Szukajcie nocy przeznaczenia w nieparzystych ostatnich nocach ramadanu” (relacjonował Buchari). Może to być 21, 23, 25, 27 lub 29 noc ramadanu.

Itikaf

To trwanie w meczecie w celu czczenia Allaha. Ten czyn uznawany jest za dobry w ostatnich dziesięciu dniach ramadanu. Osoba, która robi itikaf musi mieć ku temu intencję, czystość od dżanaba oraz czystość po okresie i połogu.

Itikaf był praktykowany przez Proroka Muhammeda (saał) regularnie. Jego żona Ajsza przekazała, że Prorok wykonywał itikaf w ostatnich dziesięciu dniach ramadanu, aż do śmierci, a jego żony kontynuowały to, co czynił Prorok (relacjonowali Buchari i Muslim).

Sunną jest rozpoczęcie itikafu po modlitwie fadżr oraz nie wychodzenie z meczetu, chyba że z konieczności. Dlatego podczas itikafu nie można odwiedzać chorego, uczestniczyć w pogrzebie, ani dotykać żony i współżyć z nią.

Itikaf jest szansą na zapomnienie o troskach życiowych, oddaniu się czczeniu Boga i czytaniu Koranu, wzmożeniu suplikacji (dua) do Boga, próśb o przebaczenie, wymawianiu słów „subhanallah” czy mówieniu modlitw dla Proroka Muhammeda (saał). Powinno mówić się jedynie o tym co dobre, unikać wszystkiego, co przeszkadza w skupieniu myśli na Bogu, wybrać na itikaf meczet, w którym zawsze modli się spora grupa wiernych.

Najlepiej dla kobiety, aby wykonywała itikaf w domu, a dokładniej w miejscu, w którym zazwyczaj się modli.

Z końcem ramadanu następuje święto – Ramadan Bajram (Id al-Fitr).

Na podstawie: F. Mawlawi, Prosty wykład głównych praktyk religijnych islamu, 2003.

Ogólne zalecenia w ramadanie

1. Jedzenie lekkiego posiłku na krótko przed przedświtem (przed modlitwą fadżr – poranną).
2. Spożycie trzech daktyli i wypicie szklanki wody zaraz po zachodzie słońca przed modlitwą magrib, odmawiając przed spożyciem krótką dua:
   Allahumna leka sumtu, ła alaa rizkika aftertu
   (O Allahu dla Ciebie pościliśmy i teraz przerywamy post pokarmem dostarczonym nam przez Ciebie).
3. Spożywanie jak najlżejszych posiłków, ponieważ Prorok (saał) uczył, że najgorszą rzeczą jest przepełniony ludzki żołądek.
4. Odprawianie i uczestniczenie w modlitwach tarałih.
5. Wzajemne odwiedziny wiernych i wzmożone uczestnictwo w akcjach dobroczynnych.
6. Recytacja Koranu oraz pogłębienie wiedzy religijnej poprzez czytanie lub uczestniczenie w spotkaniach podczas ramadanu.
7. Rozdawanie jałmużny potrzebującym (sadoga) oraz przekazanie pod koniec postu przed modlitwą bajramową jałmużny obowiązkowej zakat al-Fitr (Fitre).
8. Nadzwyczajna ostrożność w posługiwaniu się zmysłami, w myśleniu i szczególnie w używaniu języka. Powstrzymanie się od niepotrzebnych rozmów i obmawiania oraz unikanie wszelkich nieprzyzwoitych ruchów.