Od cholery po koronawirusa

Źródło: "Chidusz"

W czerwcowym „Chiduszu":

• Świetny esej lekarza i rabina Edwarda Reichmana o reakcjach rabinów na epidemie w poprzednich wiekach,
• Równościowa rewolucja w języku hebrajskim – nowe litery, które mogą trwale zmienić święty alef-bet (alfabet),
• Zapomniana żydowska przeszłość wrocławskiego Psiego Pola (o jeszcze jednym cmentarzu żydowskim we Wrocławiu, o którym zapomnieliśmy),
• Rozmowa z Rachel Kahn o skomplikowanych tożsamościach i francuskiej wielokulturowości,
• Wizja Mesjasza w tradycji judaizmu,
• Modlitwa, która wspiera zrównoważony rozwój,
• Queerowe spojrzenie na fragment biblijnej Księgi Liczb,
• Kolejne rozdziały powieści Der szwarcer jungermanczik (pierwszego jidyszowego bestsellera) Jankewa Dinezona,
• I jak zawsze – krótkie artykuły na najróżniejsze tematy.

Rabiniczne responsy na problemy pandemii

Lekarz medycy i rabin Edward Reichman analizuje reakcje dziewiętnastowiecznych rabinów na problemy pandemii, udowadniając, że „pomimo niezwykłych postępów zarówno w rozumieniu, jak i leczeniu chorób, w kwestii pandemii pod wieloma względami niewiele się zmieniło”:

Cholera, trafnie nazywana po hebrajsku cholej-ra („zła choroba”), w XVIII i XIX wieku spowodowała kilka długotrwałych epidemii. W przeciwieństwie do hiszpanki, którą dało się powstrzymać w mniej niż dwa lata, epidemie cholery trwały od siedmiu do nawet dwudziestu czterech lat. Mamy więc dostęp do rabinicznych responsów dotyczących cholery, tworzonych na przestrzeni wielu lat.

Przekład: Jolanta Różyło

(...)

EPIDEMIA NIENAWIŚCI

Na przełomie kwietnia i maja doszło do militarnych aktów agresji między armią izraelską a kontrolującym Strefę Gazy Hamasem. W wyniku nalotów, bombardowań i ulicznych starć zginęło kilkaset osób, a wiele zostało rannych.

Jesteśmy przekonani, że jedynym poparciem, jakiego w tym konflikcie powinno się udzielać, jest poparcie dążenia do pokoju. Nie ma wątpliwości, że Hamas jest organizacją terrorystyczną, nie zapominajmy jednak, że – jak mówił Amos Oz – konflikt izraelsko-palestyński jest tragedią w najdosłowniejszym tego słowa znaczeniu. To konflikt między dwiema równoważnymi racjami – między jednym silnym żądaniem prawa do ziemi a drugim, niemniej potężnym i sprawiedliwym żądaniem prawa do tego samego kawałka ziemi.

Patrząc z tej perspektywy, chcielibyśmy zaproponować cztery krótkie teksty – reakcje kilku żydowskich edukatorów i aktywistów na eskalację konfliktu (rabin Daniel Landes, Leah Solomon, Avi Dabush oraz Cat Zavis). Te cztery osoby łączy jedna cecha – jeśli mieliby stanąć po czyjejkolwiek stronie, wybraliby stronę cywilów.

(...)

Queerowy komentarz do parszy Balak

Lori Hope Lefkovitz pisze o zaskakująco bajkowym charakterze parszy Balak, która podważa przyjęte w Torze kategorie:

Parsza Balak pełna jest przekraczania granic i niejednoznacznych kategorii płci: zwierzęta potrafią mówić; aniołowie schodzą na ziemię; prorok Balaam, który ostatecznie błogosławi lud Izraela, sam jest gojem, a w Biblii i późniejszych komentarzach przedstawia się go zarówno jako przyjaciela, jak i wroga.

Przekład: Jolanta Różyło

(...)

Wizja Mesjasza w tradycji judaizmu

Żydzi czekają na Mesjasza od bardzo dawna. Od równie dawna zbierane są wskazówki dotyczące tego, kim ma on być i czego ma dokonać. Na przestrzeni stuleci wykształcił się pewien kanon powszechnie akceptowanych wymagań, które musi spełnić taki Być-Może-Mesjasz, aby uznano go za prawdziwego Pomazańca. W historii żydowskiej nie brakowało ludzi, którzy określali się tym mianem lub byli za Mesjasza przez pewien czas uważani (później wspólnota taką możliwość odrzucała i cierpliwie czekała dalej). O tym, jakie wymagania musi spełnić kandydat, żeby zostać Mesjaszem, przeczytacie w artykule Joanny Marii Machel.