Apel o formowanie sumień z 4 IX 2011

Warszawa, 4 września 2011 r.

Pan Prezydent RP Bronisław Komorowski
J.E. Abp Józef Michalik, Przewodniczący KEP J.E.
Abp Edward Ozorowski, Metropolita Białostocki
J.E. Abp Jakub, Ordynariusz Kościoła Prawosławnego w Białymstoku
J.E. Bp Stanisław Stefanek, Ordynariusz Łomżyński
Towarzystwo Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku
Mufti RP Tomasz Miśkiewicz Muzułmański Związek Religijny w Białymstoku
Ośrodek „Pogranicze” w Sejnach

Apel o formowanie sumień

W przededniu kolejnej rocznicy wybuchu II wojny światowej Podlasie stało sięświadkiem szeregu kryminalnych incydentów skierowanych w mniejszości narodowe w Polsce. Na synagodze w Białymstoku ktoś umieścił napisy o treści faszystowskiej. Zniszczono mienie w Centrum Muzułmańskim w Białymstoku i zamalowano napisy w języku litewskim w gminie Puńsk. Podpalono drzwi mieszkania małżeństwa polsko-pakistańskiego, a wreszcie sprofanowano obelżywymi faszystowskimi napisami oraz swastyką pomnik ofiar - Żydów spalonych żywcem przez ich polskich sąsiadów w Jedwabnem, w czasie ostatniej wojny.

Tę listę można by jeszcze wydłużyć o wiele innych faktów o ksenofobicznym charakterze wydarzających się w Polsce. Takie zdarzenia najczęściej nazywa się wybrykami, ale to nie są wybryki bezrozumnych istot ludzkich, lecz świadome działania. Są to barbarzyńskie akty wypływające z uprzedzeń rasistowskich, politycznych i religijnych. Wypływają one z ksenofobicznej formacji umysłowej pewnych ludzi i irracjonalnej nienawiści, zaszczepionej przez konkretne ideologie. Ludzie dopuszczający się takich zachowań robią to, bo chcą tak robić, na dodatek gdzieś znajdują usprawiedliwienie swoich niecnych czynów. Nie łudźmy się. Gdyby ci sprawcy żyli w innym kontekście historycznym lub geograficznym z łatwością zawarliby przyjaźń ze zbrodniarzami spod znaku SS, NKWD, czy innych zbrodniczych organizacji. Dlatego wobec tego zła nie wolno nikomu milczeć. Nie wolno milczeć biskupom, księżom, edukatorom, działaczom społecznym. Tymczasem w społeczeństwie słychać dziś przede wszystkim niepokojącą ciszę...

Dlatego apelujemy do biskupów, polityków, duchownych wszystkich wyznańchrześcijańskich, rabinów i imamów, edukatorów, działaczy społecznych, którzy przed Bogiem lub własnym sumieniem niosą odpowiedzialność za formowanie sumień. Podejmijcie pracę budzenia wrażliwości i ostrzegania przed neofaszyzmem i nacjonalistycznym szowinizmem! Dziś potrzebny jest stanowczy głos potępienia takich aktów barbarzyństwa oraz wezwanie społeczeństwa do opamiętania. Potrzeba teżformacji budującej relacje międzyludzkie na przypowieści o miłosiernym Samarytaninie. Trzeba uświadamiać to wyznawcom wszystkich religii i niewierzącym. Potrzeba uczulać na to księży. Mówić o tym klerykom. Otwierać na to oczy katechetom. Trzeba głośnym głosem uczyć ludzi, że istnieje grzech antysemityzmu. Uczulać na grzech ksenofobii i etnicznych uprzedzeń. Trzeba głośno wołać, że takie postawy nie są ani chrześcijańskie, ani ludzkie. Ktoś, kto maluje na czyimś grobie połamany krzyż, a takim jest swastyka, jest poganinem. Jest wrogiem każdej religii i każdego człowieka, Jest także wrogiem Polski.

My, Polacy chętnie chlubimy się najszlachetniejszymi córami i synami naszej ziemi oraz pięknymi tradycjami tolerancyjnej Polski Jagiellonów. Gdy potrzeba, przywołujemy długą listę Sprawiedliwych wśród Narodów Świata albo nauczanie bł. Jana Pawła II. Niestety, przy okazji takich smutnych wydarzeń gołym okiem widać, jak słabo zostały przeorane sumienia. Historia uczy nas, że po profanowanych grobach, podpalanych progach mieszkań i wybijanych witrynach sklepowych nadchodzi profanacja ludzkiej godności. Awtedy winni są już nie tylko sprawcy, ale także obojętnie milczący przechodnie. Źle siędzieje, gdy dobry człowiek przyjmuje postawę milczenia. Dlatego prosimy adresatów tego listu o podjęcie działań i wzywanie wszystkich ludzi do opamiętania. Razem zatrzymajmy nienawiść!

W imieniu Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów:

o. dr Wiesław Dawidowski (chrześcijański współprzewodniczący) prof. dr hab. Stanisław Krajewski (żydowski współprzewodniczący) Bogdan Białek – wiceprzewodniczący Zbigniew Nosowski – wiceprzewodniczący*