Żydzi płoccy: życie – Zagłada – pamięć
07/11/2024 | Na stronie od 07/11/2024
Źródło: Żydowski Instytut Historyczny
Płock – dawna stolica Polski – jest jednym z najstarszych polskich miast. Zamieszkująca je społeczność żydowska również należy do najstarszych w kraju. Żydzi płoccy będą tematem kolejnego spotkania w ramach Czwartków na Tłomackiem.
Od kiedy datuje się osadnictwo żydowskie w Płocku? Jak kształtowały się stosunki między Żydami a chrześcijanami w średniowieczu i latach późniejszych? Kto zbudował pierwszą w Płocku odlewnię żelaza? Jak wyglądało życie żydowskie po 1918 r., w odrodzonej Polsce? Gdzie znajdowało się płockie getto? Jaki był los Żydów płockich w czasie wojny, okupacji i Zagłady? Ilu Żydów powróciło do Płocka po Zagładzie? Jak pamięta się o Żydach płockich współcześnie?
Na te i inne pytania odpowiedzą dr Rafał Kowalski – kierownik Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku, dr Eleonora Bergman – była dyrektorka ŻIH i dr Paweł Fijałkowski z Działu Naukowego ŻIH.
Spotkanie odbędzie się 7 listopada 2024 o godz. 18:00 w Żydowskim Instytucie Historycznym i będzie transmitowane na Facebooku ŻIH.
dr Eleonora Bergman – absolwentka Wydziału Architektury PW, z doktoratem Instytutu Historii Sztuki UW; przez 30 lat pracy w ŻIH m.in. współorganizowała Dział Dokumentacji Zabytków, była przez kilka lat wicedyrektorką i dyrektorką; od 2012 r. na emeryturze; w dalszym ciągu zaangażowana w pełną edycję Archiwum Ringelbluma po polsku i po angielsku. Jest Kawalerem Orderu Legii Honorowej i laureatką Nagrody Miasta Warszawy.
dr Paweł Fijałkowski – historyk i archeolog, pracownik Działu Naukowego ŻIH. Zajmuje się dziejami Żydów w okresie staropolskim, historią polskiego protestantyzmu, pradziejami Mazowsza oraz homoerotyzmem w kulturze europejskiej. Autor m.in. książek Żydzi w województwach łęczyckim i rawskim w XV-XVIII w. (1999), Androgynia, dionizyjskość, homoerotyzm. Niezwykłe wątki europejskiej tożsamości (2016). Współkurator wystawy Ramię przy ramieniu? Żydzi w polskich dążeniach niepodległościowych 1794–1918 (2022–2023) i współautor katalogu tej wystawy.
dr Rafał Kowalski – płocczanin, absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, doktor nauk humanistycznych UW w zakresie nauk o polityce. Kierownik Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku (oddział Muzeum Mazowieckiego w Płocku). W przeszłości dziennikarz m.in. „Gazety Wyborczej”. Autor książek reporterskich, m.in. dotyczących Żydów polskich i płockich: „Reszta ciała” (2020, nagroda Prezydenta Miasta Płocka w 2021 r.), „Raz jeszcze. Żydzi, Płock, Polska” (2016, nominacja do tytułu Płocczanin Roku 2016), „Płoccy wypędzeni. Marzec’68” (2018), „Iluj. Genialny młodzieniec” (2023). Twórca scenariusza sztuki teatralnej „Czarne czereśnie” (2016, nominacja do Srebrnych Masek: corocznych nagród przyznawanych przez Płockie Towarzystwo Przyjaciół Teatru). W 2024 roku został uhonorowany nagrodą „Chroniąc pamięć”, corocznie przyznawaną Polakom zasłużonym w ratowaniu żydowskiego dziedzictwa.