Chasydzi z całego świata zjeżdżają do Leżajska. Modlą się przy grobie cadyka Elimelecha

Źródło: Gazeta Wyborcza Rzeszów

Wioletta Kruk

Chasydzi z całego świata przybywają do Leżajska, aby modlić się przy grobie cadyka Elimelecha w 236. rocznicę jego śmierci. Według szacunków od 12 do 17 marca Leżajsk odwiedzi od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu tysięcy Żydów.

Chasydzi co roku przybywają na Podkarpacie, aby modlić się przy grobie cadyka Elimelecha Weissbluma. Tylko czarterami na lotnisko w Jasionce przyleci około tysiąca pasażerów, najwięcej z Tel Awiwu. Ale pielgrzymi korzystają też z samolotów rejsowych. Niektórzy lądują w Krakowie i stamtąd docierają do Leżajska, ale są i tacy, którzy przylatują wynajętymi przez siebie samolotami.

Kilka tysięcy chasydów na lotnisku w Jasionce

"Od kilku dni na naszym lotnisku gościmy coraz więcej Chasydów. Pasażerowie z Tel Awiwu i innych zakątków świata udają się do Leżajska na uroczystości z okazji 236. rocznicy śmierci cadyka Elimelecha. Łącznie na pokładach samolotów rejsowych i czarterowych przybędzie na Podkarpacie kilka tysięcy pielgrzymów" - informuje Port Lotniczy w Jasionce.

Uroczystości w Leżajsku. Policjanci czuwają nad bezpieczeństwem

Chasydzi docierają do Leżajska z całego świata, m.in. ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, krajów Europy Zachodniej, a także z Izraela. Z informacji Komendy Powiatowej Policji w Leżajsku wynika, że tego roku grób cadyka Elimelecha może odwiedzić nawet 30 tysięcy osób.

Pielgrzymki odbywają się zazwyczaj rotacyjnie - część pielgrzymów po modlitwie tego samego dnia opuszcza Leżajsk, a kolejni przyjeżdżają. Nad ich bezpieczeństwem czuwają funkcjonariusze z Komendy Powiatowej Policji w Leżajsku, którzy wspierani są przez policjantów z Oddziału Prewencji Policji w Rzeszowie, funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej w Leżajsku oraz Straży Miejskiej w Leżajsku.

Jak modlą się chasydzi?

Chasydzi wierzą, że cadyk w rocznicę śmierci (zmarł 11 marca 1787 r. czyli 21. dnia miesiąca adar) zstępuje z nieba i zabiera do Boga ich prośby. Na małych karteczkach (kwitełe) zostawiają przy grobowcu błagania o zdrowie czy pomyślność w interesach.

Ich pobyt zaczyna się od obmycia w mykwie (rytualnej łaźni), potem modlą się przy grobowcu. Po zakończeniu trwających dwie, trzy godziny modlitw na kirkucie spożywają koszerny posiłek składający się m.in. ze specjalnie przyrządzonego mięsa wołowego, ryb, jajek, owoców i warzyw. Zakończenie modlitw jest również okazją do tańca i śpiewania psalmów. Jeśli w uroczystościach biorą udział kobiety, modlą się osobno.

Elimelech i chasydyzm

Elimelech był jednym z trzech najbardziej znanych cadyków dawnej Polski. Zasłynął jako uzdrowiciel dusz i ciał oraz jako najaktywniejszy głosiciel chasydyzmu. Ten buntowniczy nurt religijno-mistyczny w judaizmie powstał w XVIII wieku na Podolu. Jego celem była odnowa religijności wyznawców judaizm. Był reakcją na upadek obyczajów, zaniedbanie w życiu religijnym, nadużycia finansowe zarządów gmin, stronniczość sądów rabinackich, niesprawiedliwy rozdział podatków. Głosił, że Bogu można służyć nie tylko przez wypełnianie prawa i modlitwę, ale także przez codzienne obowiązki, taniec i muzykę.

Chasydzi zakładali własne synagogi, przeważnie przerabiane z domów mieszkalnych, przyjęli tradycyjny strój, czyli czarne długie płaszcze, kapelusze lub futrzane czapki, charakterystyczne fryzury z pejsami.

Leżajsk - centrum chasydyzmu

Leżajsk dzięki cadykowi Elimelechowi stał się ważnym ośrodkiem chasydyzmu. Przed II wojną światową mieszkało w nim około 3 tysięcy Żydów, czynne były trzy szkoły żydowskie. Dwie synagogi spłonęły we wrześniu 1939 r.

Zachował się natomiast dom cadyka, który został przebudowany na bank. Tradycja odwiedzania grobu cadyka Elimelecha odżyła ponownie w latach 70. XX w. Kilka lat temu w pobliżu cmentarza powstało Centrum Chasydzkie. Znajdują się w nim synagoga, mykwa, restauracja i hotel. Leżajsk wraz z grobem cadyka Elimelecha jest jednym z najświętszych miejsc na świecie.

Pielgrzymki chasydów z całego świata

Chasydzi przybywają tam nie tylko z okazji rocznicy śmierci cadyka, ale także z okazji różnych świąt żydowskich, w trakcie prywatnych pielgrzymek i wycieczek po Polsce.

Każdego roku grób Elimelecha odwiedzają tysiące Żydów. Rocznica śmierci cadyka Elimelecha jest ruchoma wg kalendarza żydowskiego. Według kalendarza gregoriańskiego wypada w lutym lub marcu, dlatego przyjazdy chasydzkich pielgrzymów każdego roku przypadają w innych terminach.