Rabin Michael A. Signer - Człowiek Pojednania za rok 2005

Laudację wygłosił ks. Roman Indrzejczyk:

Bóg chce, aby Żydzi i chrześcijanie istnieli jako Żydzi i chrześcijanie, aż do kresu dziejów.

Szanowny i Drogi Profesorze, Panie Rabinie Signer!

Polska Rada Chrześcijan i Żydów w tym roku, w roku 2005, zaliczyła Pana do grona osób godnych najwyższego szacunku, do osób, które swą postawą, swoją działalnością, swym intelektem i swoim sercem przybliżają do siebie ludzi i pracują dla pojednania między Żydami i chrześcijanami. Przypadł mi honor, by w imieniu naszej Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów uroczyście ogłosić, że Rabin Michael Alan Signer jest Człowiekiem Pojednania. Czynię to z wielką radością. Z głębokim szacunkiem i ze wzruszeniem chylę czoło, a wiadomość tę ogłaszam całemu światu...

Drogi Panie Rabinie Signer,! Od wielu lat prowadzi Pan intensywną działalność naukową i wychowawczą, a w międzyreligijnym dialogu na forum międzynarodowym zajmuje Pan wyjątkowe miejsce. U nas, w Polsce, jest Pan znany i ceniony w wielu ośrodkach akademickich i instytucjach religijnych: w Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, oraz oczywiście w Oświęcimiu, w Centrum Dialogu i Modlitwy Auschwitz.

Dostojny laureat tytułu Człowiek Pojednania, profesor Michael Signer, jest wykładowcą żydowskiej myśli i kultury na katolickim Uniwersytecie Notre Dame w USA, jest specjalistą w zakresie średniowiecznej egzegezy biblijnej, jednym z najwybitniejszych współczesnych myślicieli żydowskich. Jest profesorem, wykładowcą, współpracownikiem, doradcą i członkiem wielu uniwersytetów, instytutów i towarzystw naukowych w USA, Kanadzie, Izraelu, Niemczech, a także w Polsce. Zajmuje się historią żydowską, żydowską myślą i kulturą, liturgią i biblijnymi komentarzami żydowskimi. Współprzewodniczy Komisji do Spraw Międzyreligijnych w judaizmie reformowanym. Uczestniczy w Stowarzyszeniu Wychowania Religijnego, w Towarzystwie Literatury Religijnej, a nawet w Stowarzyszeniu Teologów Katolickich. Prowadzi pogłębione studia nad Holokaustem na katolickim uniwersytecie - jest dyrektorem międzywydziałowej grupy studentów zaangażowanych w tematykę Shoah. Jest religijnym Żydem, a równocześnie naukowcem kompetentnym w teologii judaistycznej i chrześcijańskiej. Utrzymuje bliskie, przyjacielskie kontakty między innymi z ks. Hanspeterem Heinzem, również Człowiekiem Pojednania, które są tak bardzo owocne w międzyreligijnym pojednaniu... Uhonorowany został wielu tytułami naukowymi i zaszczytnymi wyróżnieniami. Służy sprawie dialogu i porozumienia. Nazywany jest „Budującym mosty pomiędzy chrześcijanami i Żydami". Jeden z czterech autorów żydowskiego oświadczenia na temat chrześcijan i chrześcijaństwa „Dabru emet - Mówcie prawdę"... Jest chyba jedynym rabinem zatrudnionym na katolickim uniwersytecie w USA.

Ci, którzy słuchali jego wykładów podczas międzynarodowego seminarium „Budowanie dla przyszłości" na temat relacji żydowsko - chrześcijańskich w kontekście międzykulturowym, w Krakowie, czy podczas dyskusji na temat „Dabru emet", byli urzeczeni jego naukową pasją, a także jego intelektualną finezją i dowcipem. Zaangażowanie rabina Signera wciągało słuchaczy w omawiane zagadnienia i otwierało na dialog...

Dorobek naukowy i wychowawczy naszego laureata jest ogromny. Napisał kilkadziesiąt publikacji, książek i artykułów, wywiadów i opracowań, komentarzy biblijnych i historycznych. Rabin Michael Signer jest od lat uczestnikiem dialogu religijnego między teologami i duchownymi żydowskimi i chrześcijańskimi, jest jednym z twórców- założycieli wymiany akademickiej między Wyższym Seminarium Duchownym św. Jana w Los Angeles a Żydowskim Instytutem Religii Uniwersytetu Hebrew Union College. Organizował seminaria i spotkania dyskusyjne dla żydów, katolików i protestantów w Kalifornii. Tematykę Judaizmu i Kościoła podejmował też w Niemczech, na uniwersytetach w Berlinie i Augsburgu. Podobne seminaria z udziałem chrześcijan i Żydów z Polski, Niemiec i Ameryki odbywały się w Polsce w latach 1998, 2000, 2002, 2003.

Jest wprost zadziwiające i nieprawdopodobne to, że prowadzi on kursy biblijne dla duchownych katolickich. Jako znawca chrześcijańskiego średniowiecza i relacji chrześcijańsko - judaistycznych jest autorem licznych prac o Żydach i chrześcijanach Europy wieków średnich, o pamięci i historii, o duchowości i doktrynie, o teologii średniowiecznych myślicieli judaistycznych i chrześcijańskich. Opracowywał artykuły dla Oxfordzkiego Słownika Judaizmu, dla Encyklopedii Francuskiego Średniowiecza, dla Encyklopedii Św. Augustyna. Podziwiamy wiedzę i zainteresowania naszego dostojnego laureata. Mówi i pisze o duchowości judaistycznej, o żydowskiej teologii po Auschwitz, komentuje postawę Jana Pawła II wobec Żydów, zajmuje się ideą mesjańską w judaizmie i opowiada, kim dla Żydów jest Jezus Chrystus.

Oczywiście, najbardziej jesteśmy wdzięczni, najlepiej pamiętamy spotkania w Polsce - przynajmniej w ciągu ostatnich 10 lat, od roku 1995, kiedy to rabin Signer po raz pierwszy przyjechał do Polski w ramach programu wymiany wykładowców, zorganizowanego pod auspicjami Amerykańskiego Komitetu Żydowskiego oraz Kościoła Katolickiego w Polsce. Profesor Signer odwiedził wtedy seminaria duchowne w Krakowie, Lublinie, Warszawie, Wrocławiu. Stanisław Krajewski, współprzewodniczący naszej Rady Chrześcijan i Żydów, który był wtedy tłumaczem jego odczytów, do dziś je wspomina jako pełne pasji i niezwykłego oddania sprawie dialogu z chrześcijanami. Mówi, że było to dla słuchaczy nie tylko wielką przyjemnością, ale też ważnym wsparciem i przykładem.

Są to owocne lata, które stanowią nie tylko ogromny wkład w nasz polski, chrześcijańsko - żydowski dialog, ale są też czasem głębszego poznania teologii naszych religii i umocnienia nadziei na przyszłość. Ogromnym krokiem we wzajemnym poznaniu i zrozumieniu były organizowane przez rabina Signera międzynarodowe seminaria w Centrum Dialogu i Modlitwy w Auschwitz i w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Dzięki rabinowi Signerowi pogłębia się u wielu ludzi rzeczowe przekonanie, że Żydzi i chrześcijanie mogą i powinni razem tworzyć dobro, razem pracować dla pokoju i sprawiedliwości, a współpraca i dialog nie osłabią ani żydowskich ani chrześcijańskich praktyk religijnych. Jesteśmy mu za to bardzo wdzięczni...

Zapamiętaliśmy... mocno zapadły w naszą pamięć te słowa, wypowiadane podczas wykładów i w dyskusjach nad dokumentem „Dabru emet - Mówcie prawdę", słowa mówione we własnym imieniu i w imieniu grupy żydowskich naukowców i myślicieli: Bóg chce, aby Żydzi i chrześcijanie istnieli jako Żydzi i chrześcijanie, aż do kresu dziejów. A to oznacza, że winniśmy wzajemnie szanować nasze społeczności i w żadnym wypadku nie powinniśmy my, Żydzi, narzucać naszych przekonań chrześcijanom, ani chrześcijanie nie powinni narzucać swoich przekonań nam, Żydom... Nadszedł czas, aby chrześcijanie uznali trwałość Bożego przymierza z Żydami i pochylili się z uznaniem nad wkładem judaizmu do cywilizacji świata, nad wkładem judaizmu do chrześcijaństwa... aby Żydzi zastanowili się, jak judaizm ma teraz mówić o chrześcijaństwie, aby Żydzi poznali wysiłki czynione przez chrześcijan dla zachowania szacunku wobec judaizmu "... Przecież zarówno Żydzi jak i chrześcijanie czczą tego samego Boga, Biblię - tę samą księgę uważają za autorytet, z tej samej Tory przyjmują zasady moralne...

Niech tytuł Człowieka Pojednania daje Panu, Panie Profesorze Rabinie Signer, satysfakcję, niech będzie symbolem uznania i wdzięczności.

Na koniec pozwolę sobie przypomnieć słowa, które rabin Signer wypowiedział w czerwcu 2002, u nas, w Krakowie: To właśnie z chrześcijanami, poprzez których działa Chrystus, Żydzi mogą dokonać głębokich odkryć dotyczących dróg, na których Bóg działa w naszym życiu, a także wymagań stawianych nam przez nasze tradycje po to, abyśmy pomagali w ustanowieniu Bożego królowania w świecie. I niech tak będzie...Do tego przecież jesteśmy wezwani my wszyscy, i jako Żydzi, i jako chrześcijanie.

ks. Roman Indrzejczyk