Łódź pamięta. 80. rocznica deportacji Żydów Zachodnich do Litzmannstadt Getto

Źródło: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi

W październiku 2021 r. mija 80 lat od deportacji Żydów z Europy Zachodniej do Litzmannstadt Getto.

W imieniu Prezydent Miasta Łodzi, Hanny Zdanowskiej, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana organizuje wydarzenia upamiętniające. Główne uroczystości odbędą się 18 października, wydarzeni towarzyszące odbędą się w dniach 14-19 października.

Jesienią 1941 r. nazistowskie władze Rzeszy przywiozły do łódzkiego getta – gdzie było zamkniętych 160 tys. polskich Żydów – blisko 20 tys. Żydów z niemieckich, austriackich, czeskich i luksemburskich miast. Przybywali na stację Radegast przez 20 dni, od 17 października do 4 listopada 1941 r.

Wśród nich było wielu naukowców, lekarzy, pisarzy i artystów z Berlina, Pragi, Wiednia czy Frankfurtu, m.in. Paul Kornfeld, jeden z ważniejszych pisarzy ówczesnej Europy. W praskim transporcie Niemcy przywieźli też m.in. dwie siostry Franza Kafki. Z Frankfurtu przyjechał wybitny specjalista w dziedzinie chorób nowotworowych, profesor Wilhelm Caspari, a z Wiednia – światowej sławy pianista Leopold Birkenfeld.

Warunki, w jakich przyszło żyć przybyszom z Europy Zachodniej, podobnie jak pozostałym mieszkańcom getta, były makabryczne. Wielu ludzi zmarło w pierwszych tygodniach z rozpaczy, chorób i głodu, wielu popełniło samobójstwo. Kilka miesięcy później, w maju 1942 roku, ponad 10 tys. przesiedleńców została wywieziona do ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem (Kulmhof), a w 1944 r. niemal wszyscy pozostali do Auschwitz-Birkenau. Wojnę przeżyli nieliczni.

W tym roku chcemy przypomnieć ten dramatyczny splot historii, który połączył tragicznie los Żydów łódzkich i ich braci z Czech, Niemiec, Austrii i Luksemburga.

PROGRAM:

UROCZYSTOŚCI GŁÓWNE

???? 18.10.2021 / poniedziałek

11:00 Uroczystości oficjalne (składanie symbolicznych wiązanek w holu miast na Stacji Radegast) Miejsce: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi – Oddział Stacja Radegast | Al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12

12:00 The Living Witnesses (scenariusz i reżyseria: Karolina Markiewicz I Pascal Piron, Luksemburg 2021) – premierowy pokaz filmu dla młodzieży z łódzkich liceów oraz panel z twórcami i gośćmi specjalnymi - Nie bądź obojętny Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana | ul. Wojska Polskiego 83

19:00 Z czyjej jesteś tęsknoty… - koncert dedykowany pamięci deportowanych do Litzmannstadt Getto. Wykonawcy: Iza Połońska (wokal), Leszek Kołodziejski (akordeon), Robert Stefański (klarnet) Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana | ul. Wojska Polskiego 83 Na koncert obowiązują zapisy, e-mail: zapisy@centrumdialogu.com

WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE

???? 14.10.2021 / czwartek

18:00 Deportacje z Rzeszy i Protektoratu Czech i Moraw do getta łódzkiego. Październik-listopad 1941 roku – wykład Adama Sitarka i Ewy Wiatr z Centrum Badań Żydowskich UŁ Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana | ul. Wojska Polskiego 83

???? 17.10.2021 / niedziela

16:00 Siostry Kafki – wernisaż wystawy grupy artystek Frakcja z Łodzi oraz grupy Endmoräne, do której należą niemieckie artystki z Brandenburgii Miejsce: Wozownia przy Pałacu Biedermanna | ul. Franciszkańska 1/5

18:00 Żebyś przeżyła Wojnę – premiera spektaklu (scenariusz, reżyseria, obsada: Anna Rakowska i Karolina Zajdel) Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana | ul. Wojska Polskiego 83

???? 19.10.2021 / wtorek

18:00 The Living Witnesses (scenariusz i reżyseria: Karolina Markiewicz I Pascal Piron, Luksemburg 2021) – pokaz filmu i rozmowa z reżyserką Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana | ul. Wojska Polskiego 83 Wstęp wolny na wszystkie wydarzenia.